Klimaatverandering vraagt om integrale aanpak

ARTIKEL

Lodewijk Hoekstra, dinsdag 16 april 2019

104 sec

Er zijn op allerlei niveaus maatregelen aangekondigd om de uitstoot van schadelijke broeikasgassen te beperken. Dat is zonder meer lovenswaardig, maar de hoofdzakelijk eenzijdige focus op energie leidt af van de noodzaak om op een heel andere manier met onze werk- en leefomgeving om te gaan. Dit vergt meer dan een zonnepaneel, een windmolen en Nul op de Meter.

Er is namelijk nog iets anders gaande. Biodiversiteit, landschappen en ecosystemen staan enorm druk, terwijl de inrichting en het beheer van de openbare ruimte zelden op de natuur zijn toegesneden. Zo is volgens wetenschappelijk onderzoek tussen 1989 en 2016 de totale massa vliegende insecten met meer dan 75 procent gedaald.

Zoals eerder beschreven, zullen we vaker te maken krijgen met wolkbreuken, hitte en droogte. Om daar op in te spelen, moeten we eindelijk leren dat we de buitenruimte niet helemaal naar onze hand kunnen zetten, maar veel meer moeten inzetten op zogenaamde nature based solutions. Dat betekent dat we natuurinclusief moeten gaan denken en handelen. Groen heeft nu in de stedelijke omgeving vooral een decoratieve waarde en wordt daarom vaak als kostenpost beschouwd. De inzet zou juist moeten zijn dat groen de kwaliteit van de leefomgeving, de ecologie en de biodiversiteit verbetert. Het zorgt niet alleen voor een aantrekkelijke en gezonde plek om te leven en te werken, maar het wapent ons ook beter tegen het veranderende klimaat.

Het is bijvoorbeeld bekend dat water veel beter kan infiltreren op plaatsen waar geen traditionele verharding is toegepast. In tijden van intensieve regenval en overstromingsgevaar verdient het daarom de voorkeur om bestrating tot het noodzakelijke te beperken. Ook is de verkoelende werking van groen niet te onderschatten in stedelijk gebied, waar warmte in de stenen en het asfalt opgeslagen blijft. Een park kan wel 7°C koeler zijn dan de versteende omgeving.

Groen is niet alleen mooi, het levert ook dienstbare functies waar we van afhankelijk zijn en die we weer moeten gaan waarderen. Biodiversiteit vormt de absolute basis van ons voedsel en van schoon water. Het is niet alleen cruciaal voor ons overleven, maar ook voor cultuur, identiteit en de kwaliteit van leven. Als we dat kunnen waarderen, leren we dat we te gast zijn in een ecosysteem. Dat ecosysteem moeten we op een fatsoenlijke manier achterlaten, zodat de natuur die dienstbare functies kan blijven uitoefenen. Dat is beter voor de natuur, het milieu én voor de mens.

Mijn oproep als 'gezicht' van de groene sector en strijder voor duurzaamheid is om op een integrale manier te reageren op klimaatverandering. Als groen leidend wordt in onze aanpak, kan het energievraagstuk wel degelijk gekoppeld worden aan het herstel van biodiversiteit en de verbetering van de leefomgeving.

We moeten gaan begrijpen dat het versterken van natuurwaarden minstens zo belangrijk is als andere zaken om bijvoorbeeld weerbaarder te worden tegen de grillen van het weer. Als we weer leren denken vanuit de ecologie, zullen we merken dat al deze vraagstukken ten diepste met elkaar zijn verbonden. Want welke parasol bindt daarnaast ook fijnstof, dempt het stadslawaai, houdt regenwater in de bodem vast, zuivert de lucht en slaat CO2 op? Juist, een boom. Zo simpel kan het zijn.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie