Langzittende Groenkeur-voorzitter zwaait af

ARTIKEL

Karlijn Raats, donderdag 22 augustus 2019

257 sec

'Groenkeur verzelfstandigde tijdens mijn termijn, ging samenwerken met Milieukeur en werd voorvechter van de duurzame boomkwekerij'

Landbouwkundig ingenieur Sjaak Langeslag (65) werd in 2008 bestuursvoorzitter van Groenkeur. Eind dit jaar eindigt zijn statutaire benoemingstermijn. Met het vakblad blikt hij terug op zijn bestuursperiode en kijkt hij vooruit.

Langeslag zit al lang en diep in het vak: hij was afdelingshoofd van de Plantenziektekundige Dienst, directeur van de Hogere Tuinbouwschool in Den Bosch, hoofd van het Consulentschap Bloembollen, voorzitter van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur, secretaris-generaal van de wereldwijde sierteeltorganisatie AIPH, bestuurslid bij Greenport Nederland en begeleidde uitwisselingsstudenten. Vanwege de teruglopende vakkennis van opdrachtgevers vond Langeslag het kwaliteitskeurmerk Groenkeur een nuttig initiatief van de hovenierswereld, met meerwaarde voor de hoveniers zelf.

Oprichting

Langeslag vertelt over de oprichting en ontwikkeling van Groenkeur. 'Op 18 september 2003 werd Stichting Groenkeur opgericht door de hovenierssector. In die tijd werden er niet echt vakbekwaamheidseisen gesteld aan hoveniers en werd de bedrijfsvoering complexer. Opdrachtgevers wisten daardoor niet of ze kwaliteit in huis haalden. Groenkeur was toen nog een onderdeel van VHG; later is het verzelfstandigd. Inmiddels wordt het kwaliteitsmanagementsysteem van bedrijven elk jaar door een certificerende instelling volgens de Groenkeur-beoordelingsrichtlijnen onder de loep genomen, evenals de uitgevoerde projecten. Mvo is een onderdeel van het Groenkeur-kwaliteitskeurmerk. Groenkeur doet het anno 2019 goed. We voeren inmiddels ook onaangekondigde controles uit en daaruit blijkt dat de ondernemingen hun zaken goed op orde hebben. Opdrachtgevers kunnen er dus zeker van zijn dat zij met Groenkeur kwaliteit afnemen.'

Voorzittersrol

Langeslag heeft in zijn lange bestuursperiode verschillende rollen vervuld. Zijn eerste taak in 2008 was Groenkeur los te maken van de VHG, waar het voorheen onder viel. Langeslag blikt tevreden terug: 'Die verzelfstandiging is geslaagd. De bedrijfsvoering en kwaliteit van het werk zijn een flinke stap vooruit gebracht.' Zijn tweede opdracht was de deelnemersaantallen te laten groeien, net als de vraag vanuit de markt naar gecertificeerde diensten en producten. Langeslag: 'En verder is er de algemene rol van de voorzitter om samen met bestuur en directeur te zorgen voor een permanente stroom van vernieuwing.'

Verschillende bloedgroepen

Gaandeweg sloten dak- en gevelbegroeners en grootgroenvoorzieners zich aan bij Groenkeur. Daarop volgden ook boomverzorgers en recentelijk kwamen daar nog duurzame boomkwekers bij. Hoveniers haakten juist af, omdat zij merkten dat lokale naamsbekendheid en mond-tot-mondreclame in de consumentenmarkt belangrijker zijn dan een certificaat. Een aantal hoveniers gaf aan de interne bedrijfsvoering inmiddels op orde te hebben en het systeem dus niet meer nodig te hebben. Langeslag: 'Vanwege deze ontwikkelingen ging Groenkeur door met de professionele markt. Daar wordt in toenemende mate Groenkeur gevraagd, vooral in bestekken van professionele opdrachtgevers zoals gemeenten, verzorgingstehuizen en provincies. Deze markt heeft zich sterk ontwikkeld. Een andere tak van sport die groeit bij Groenkeur, zijn persoonscertificaten. Vooral boomverzorgers hebben vaak zo'n certificaat, in plaats van of naast een bedrijfscertificaat. In de dak- en gevelbegroeiing bestaan dezelfde kwaliteitsbehoeften als bij de grootgroenvoorzieners, maar deze markt is nog wat kleiner. Als gevolg van de klimaatontwikkelingen komt er meer interesse voor dak- en gevelbegroeiing; daarom zijn we bezig om de gecertificeerde bedrijven meer onder de aandacht te brengen bij de opdrachtgevers.'

Samenwerking met On the way to PlanetProof

De duurzame boomkwekers zaten voorheen bij Milieukeur. Wat is daar gebeurd? 'De duurzame boomkwekers willen dat hun producten door opdrachtgevers gevraagd worden. Milieukeur had onvoldoende capaciteit om de duurzame producten beter in de markt te zetten. De kwekers klopten in 2016 bij ons aan; toen hebben wij deze activiteiten overgenomen. Via de grootgrootgroenvoorzieners hebben wij lijnen lopen naar de professionele opdrachtgevers; langs die weg kunnen we de duurzame kwekerijproducten onder de aandacht brengen. Bovendien kunnen wij bij onze gecertificeerde grootgroenvoorzieners aandacht vragen voor duurzame boomkwekerijproducten. Milieukeur vond het erg jammer om de duurzame boomkwekers kwijt te raken. Daarom zijn wij in overleg met de deelnemers toch weer de samenwerking aangegaan met Milieukeur, nu bekend onder de naam On the way to PlanetProof.'

'Vanuit mijn waterschapsrol heb ik water en hittestress onder de aandacht gebracht'

Wapenfeiten

Langeslag vat zijn wapenfeiten samen: 'Gedurende mijn voorzitterschap is Groenkeur sterker geworden: een professioneel secretariaat, financieel gezond, meer deelnemers en meer vraag uit de markt. Door ruimte te bieden voor vernieuwing heb ik bijgedragen aan het opnemen van de duurzame boomkwekerij in Groenkeur en aan de recente samenwerking met Milieukeur wat betreft duurzame boomkweekproducten. Verder is er de samenwerking met de Vlinderstichting. Vanuit mijn bestuurlijke rol bij het waterschap Rijnland heb ik veel kennis over water. Daarom heb ik ook de onderwerpen water en hittestress onder de aandacht gebracht, om ervoor te zorgen dat bedrijven anticiperen op problemen op dit vlak. We communiceren via nieuwsbrieven, hebben een paar maal een groot symposium georganiseerd en staan op beurzen om het Groenkeur-verhaal te vertellen.'

Druk op de ketel voor duurzaamheid

Overheden verkondigen al vijf jaar dat ze duurzaam gaan inkopen. Dat klinkt goed, maar uit onderzoek blijkt dat ze toch niet zo duurzaam zijn. 'We maken de gebruikers erop attent dat er duurzame diensten en producten beschikbaar zijn, en dat ze er verstandig aan doen om er in de aanbestedingen naar te vragen', aldus Langeslag.

Het lijkt erop dat inkopers vaak geen zin hebben in gedoe, shoppen en zoeken. Volgens Langeslag hoeft er niet al teveel geshopt te worden en is er voldoende Groenkeur beschikbaar. In bestekken staat geformuleerd, volgens de antimonopoliewet: 'Groenkeur of gelijkwaardig', maar inkopers schromen kennelijk niet om toch te kiezen voor plantgoed of diensten die slechts voldoen aan de minimumeisen voor overheidsinkoop. Langeslag: 'Dat onderkennen we. We voeren de druk op overheden op en zijn daarin volhardend. Het helpt wanneer wij overheden wijzen op het algemene inkoopbeleid voor duurzame producten van de landelijke overheid. Ook wijzen we bestuurders en beleidsmakers bij overheden erop, dat ze er scherp op moeten toezien dat hun inkopers zich houden aan hun eigen inkoopbeleid. En we benadrukken dat ze niet op zoek moeten gaan naar 'gelijkwaardig', want nogmaals: Groenkeur is gewoon volop beschikbaar. Het opvoeren van de druk werkt: we zien vaker Groenkeur in aanbestedingen.'

Hoe controleer je dat de inkoper daadwerkelijk op de Groenkeur-knop drukt? 'Dat is moeilijk te controleren. We richten ons op de beleidsmakers en bestuurders die de politiek-bestuurlijke verantwoordelijkheid hebben genomen om een duurzaamheidsbeleid te voeren, en zodoende zorgvuldig om te gaan met de belastinggelden die ze besteden.'

Ontwikkelingen Groenkeur

Verdere ontwikkelingen in Groenkeur zijn volgens Langeslag aandacht voor water tijdens droogte en gemakkelijke waterafvoer na hoosbuien. 'We zijn in gesprek om de blauwe component structureel aandacht te geven. Het is nog de vraag of we water in onze beoordelingsrichtlijnen opnemen of dat we er met onze deelnemers over gaan praten, zodat zij dat als bedrijfsspecifieke kwaliteit gaan benoemen. Een ander belangrijk aspect waarop wij ons focussen, is hittestress. Verstening en daken dragen bij aan hogere temperaturen. Wat betreft hittestress kunnen blauw en groen een oplossing bieden om de hete zomers beter te kunnen beheersen. We werken inmiddels ook samen met de Vlinderstichting en zorgen ervoor dat opdrachtgevers bij de sortimentskeuze ook aandacht hebben voor vlindergewassen, bijengewassen en zo meer. Dit speelt onder andere bij bermbeheer.'

'De voorzitter moet de taal spreken van de ondernemers, die opereren in een stevig concurrerende markt'

Toekomst

Volgend jaar komt er nieuw bloed op de voorzitterspositie. Langeslag gaat niet stilzitten: 'Ik heb een consultancybedrijf en een kleine hobbykwekerij. Verder ben ik bestuurslid bij waterschap Rijnland; dat is drie dagen werk. En heb ik nog enkele commissariaten. Zolang ik kan blijven genieten van werken, blijf ik werken.'

Langeslag heeft wel wensen voor zijn opvolger. 'Hij of zij hoeft voor mij niet direct uit de groensector te komen, maar moet wel veel affiniteit hebben met de groensector. En ik hoop dat deze persoon een behoorlijk netwerk heeft, zodat hij of zij bij allerlei gelegenheden de naam Groenkeur kan laten vallen en de voorspreker van Groenkeur kan zijn. Tot slot moet de opvolger de taal van de deelnemende ondernemers spreken. Zij opereren in een stevig concurrerende markt; dat moet goed begrepen worden.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie