'Eenduidig systeem nodig in gegevensbeheer groen'

ARTIKEL

Petra Frans, dinsdag 17 oktober 2023

204 sec

Meer uniformiteit maakt het voor iedereen makkelijker

Er zijn zoveel verschillende softwaresystemen in beheergegevens, dat letterlijk door de bomen het bos niet meer te zien is. Herman Wevers van Alles over Groenbeheer pleit voor een eenduidig systeem. 'Meer uniformiteit maakt het voor iedereen makkelijker.'


De sleutel tussen beleid en beheer, zo omschrijft directeur Herman Wevers zijn bedrijf Alles over Groenbeheer. Met zijn team richt hij zich op de ondersteuning van beleidsmakers en groenbeheerders bij beheerplannen, bestekken en via ander advieswerk. Het bureau is landelijk actief met drie vestigingen, waar twintig medewerkers ieder hun eigen specialisatie hebben om de klant zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn.
De afgelopen tijd passeerde een aantal bijzondere projecten de revue. Bij het Rijksvastgoedbedrijf werken ze aan mee aan de implementatie van het onderdeel groenbeheer van de BOEI-systematiek. Dit omvat richtlijnen voor de kwaliteit en het onderhoud van groen bij alle rijksvastgoed-objecten - van militaire terreinen tot koninklijke woonverblijven. Van binnen- en buitenbeplanting tot dak- en gevelgroen, de richtlijnen voor onderhoud en kwaliteit van het groen liggen straks vast.
Een ander aansprekend project is in Amsterdam, waar Alles over Groenbeheer op verschillende plaatsen een boomeffectanalyse uitvoert, bijvoorbeeld bij de Berlagebrug en in de Nelson Mandelabuurt. 'We kijken daar welke effecten gemeentelijke plannen op de bomen kunnen hebben, en geven advies over hoe die bomen het beste kunnen worden beschermd', legt Wevers uit.

Software-onafhankelijk bedrijf

Alles over Groenbeheer is een software-onafhankelijk bedrijf, en is dus niet gekoppeld aan een leverancier. Dat is een voordeel, vindt Wevers. Het geeft ruimere mogelijkheden en meer maatwerk dan wanneer je aan een leverancier vastzit. 'Bovendien ben ik inmiddels wel bekend met alle systemen die er zijn op het gebied van groenbeheerstandaarden en -normen en kan ik daarmee werken', zegt hij.

'We kijken daar welke effecten gemeentelijke plannen op de bomen kunnen hebben'

Maar hij ziet ook een wildgroei aan systemen rond beheergegevens ontstaan, waardoor letterlijk door de bomen het bos niet meer is te zien. 'Het varieert van systemen die in beton gegoten zijn, tot heel vrije systemen waarbij je alles zelf moet invullen', legt hij uit. 'In het eerste geval is er vaak geen enkele ruimte voor flexibiliteit. Maar is een systeem volledig vrij in te vullen, dan worden er vaak te veel gegevens opgenomen. Dat maakt het onoverzichtelijk. Zeker veranderende gegevens zorgen ervoor dat het systeem lastig actueel te houden is.'
'De kunst is software zo goed mogelijk in te richten met zo min mogelijk veranderende kenmerken. Maar dat is lastig met zo veel verschillende beheersystemen in een land', legt hij uit. Het kost vooral veel tijd. Vaak blijkt een systeem te traag, werkt het realtime in de praktijk niet goed of zijn er dure licenties nodig om überhaupt aan de slag te kunnen. Het leidt er soms toe dat aannemers, die toch al liever met praktische zaken bezig zijn dan met administratieve handelingen, al snel afhaken bij een klus.

Praktische opzet systeem beheergegevens

Wevers vindt dat er beter kan worden nagedacht over de opzet van beheergegevens. 'De insteek moet zijn dat je er praktisch en nuttig mee kunt werken', zegt hij. 'Alleen op die manier is het mogelijk om het overzicht te houden.' Standaardisering is een goede optie, bijvoorbeeld volgens NEN 2767 Groenbeheer, zeker als er samengewerkt wordt met CROW. Het lijkt erop dat dit op korte termijn niet lukt. Dat is jammer, want uniformiteit zou voor veel verbetering zorgen, zegt Wevers. Hij is daarom ook zelf aan de slag gegaan. 'Het systeem moet een overzicht geven van de belangrijkste kenmerken van groenbeheer: de veiligheid, het functioneren, de conditie en de verzorgingsscore. Als je deze gegevens op een rij hebt, is alles geregeld.' Niets nieuws, er is gebruikgemaakt van bestaande standaarden, zoals de Richtlijn Boomveiligheidscontrole en de Kwaliteitsgids Openbare Ruimte van CROW en het Praktijkadvies Boomveiligheid van VBNE.

Het uiteindelijke doel is dat de burger op die manier een veilige, goed functionerende groene omgeving ervaart

Alles Over Groenbeheer heeft een matrix opgesteld. Daaruit volgen de te nemen beheermaatregelen. Daar zijn dan weer kosten en/of uren aan gekoppeld. Als GIS-platform gebruikt Wevers ArcGIS. De berekeningen worden gedaan met Excel. Met deze voor iedereen bekende en benaderbare software is een uniek instrument ontwikkeld, zegt Wevers. Een dashboard en presentatie staan online en klanten kunnen door de gebruiksvriendelijke interface zelf aan de slag.
Het uiteindelijke doel is dat de burger op die manier een veilige, goed functionerende groene omgeving ervaart. En tegelijkertijd dat de werkenden in het groenbeheer zich kunnen blijven richten op de eigenlijke activiteiten, zonder veel extra tijd in de administratieve afhandeling te hoeven steken. Wevers: 'In veel systemen moet je zelf extra kenmerken toevoegen. Dat werpt voor groene praktijkmensen een drempel op om eraan te beginnen. En dat is niet nodig, want het kan dus allemaal veel eenvoudiger.'

'NEN en CROW snel om de tafel'

Toch hoopt Wevers dat het NEN en CROW lukt om meer eenduidigheid in de systematiek te krijgen. 'Het zou het voor iedereen makkelijker maken als NEN en CROW tot overeenstemming komen. Dan sluit het groenbeheer beter aan op andere assets in de openbare ruimte, zoals wegen.' Om dat voor elkaar te krijgen, moeten de partijen snel om de tafel. Met elkaar het gesprek aangaan is noodzakelijk, vindt Wevers.
Hij is er sowieso voorstander van om zaken eenvoudig te houden als het gaat om data en gegevens in het groenbeheer. Documenten op dit gebied zijn vaak onnodig ingewikkeld, zoals aanbestedingsprocedures en bestekken die te complex en onbegrijpelijk zijn opgesteld. Het verklaart deels waarom er soms te weinig inschrijvingen zijn op een aanbesteding, vertelt Wevers. 'Als inschrijven te veel tijd kost, haken mensen af. Aannemers hebben werk genoeg en kiezen dus voor aantrekkelijke contracten. Eenvoudige procedures, lange looptijden en samenwerking.'
Als het om NEN gaat, ziet hij nog meer verbeterpunten. NEN wordt steeds meer gebruikt; het is een objectief en effectief systeem, waarbij er een toenemende behoefte is aan inspecteurs. Hiervoor zijn meer potentiële kandidaten beschikbaar dan waar tot nu toe gebruik van wordt gemaakt, stelt Wevers. 'Met een goede, korte en eenvoudige bijscholing kunnen ook tree technicians, treeworkers en hoveniers inspecties verrichten. Een kennisdag of terugkomdagen zijn daarvoor prima geschikt. Gebruik die om mensen die ruim voldoende kennis hebben over groen NEN-inspecties te laten uitvoeren.' Snel, eenvoudig en compleet.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Rene Jochems woensdag 18 oktober 2023 Eindelijk iemand die e koe bij de horens neemt en zegt hoe wij er voorstaan. De wildgroei aan inventarisatie programma's is zo als hij zegt door de bomen het bos niet meer zien. CROW en nen beheerders schakel een tandje hoger zodat er een duidelijk en werkbaar programma komt wat leidend is.

download artikel

Tip de redactie