Tien bomen die overal kunnen staan

ARTIKEL SORTIMENT

Hanneke Tax, woensdag 19 november 2025

185 sec

Franky Vandeputte; 'Alle bomen zijn klimaatrobuust - als je ze goed plant.

Klimaatbomen, klimaatbestendige bomen, klimaatrobuuste bomen ... Volgens Franky Vandeputte van Boomkwekerij Udenhout worden deze termen vaak onterecht gebruikt. Hij stelt: 'Problemen met bomen ontstaan vaak door soortkeuze en standplaatsinrichting en niet door het klimaat. De juiste boom op de juiste plaats, dat is meer dan ooit de slogan die we moeten gebruiken. Doen we dit goed, dan zijn alle bomen klimaatrobuust.'

Acer x freemanii 'Jeffersred' in herfstkleuren

'Dus als ik tien "klimaatrobuuste" bomen mag kiezen', stelt Vandeputte, 'dan ga ik voor breed inzetbare bomen, die je bijna overal kunt gebruiken en die nauwelijks ziekten of aantastingen kennen.' Hieronder legt Vandeputte uit waarom juist deze bomen in zijn top 10 staan.

'De slogan moet zijn: de juiste boom op de juiste plaats'

Franky Vandeputte

Acer x freemanii 'Jeffersred'

Deze kruising tussen Acer rubrum en Acer saccharinum werd in 1933 gemaakt door Oliver Freeman in het US National Arboretum te Washington, vandaar x freemanii in de naam. De herfstkleuren zijn van Acer rubrum en de groeikracht en hogere tolerantie qua bodemtype van Acer saccharinum. Ook andere cultivars van x freemanii, zoals de steriele 'Celzam' of de smalle 'Armstrong Two', doen het zeer goed.

Alnus x spaethii 'Spaeth', vruchten

Alnus x spaethii 'Spaeth'

In 1894 kruiste Spaeth van Späth'sche Baumschulen in Berlijn Alnus japonica en Alnus subcordata. Dat leverde een boom op die tot op de dag van vandaag geschikt is voor alle gebruik. Natte gronden in de winter of zeer droge grond in de zomer, het deert deze boom niet. Ook het inheemse karakter speelt momenteel een rol. In het kustgebied, in industriezones, in het stadscentrum ... Alnus x spaethii 'Spaeth' doet het altijd goed.

Carya illioniensis, blad

Carya illioniensis (pecannoot)

Zoals het tweede deel van de naam al doet vermoeden, werd deze voor het eerst beschreven in de Amerikaanse staat Illinois. Daar groeit hij van nature in en nabij rivierbeddingen en overstromingsgebieden. Qua natuurlijke standplaats is hij vergelijkbaar met Fraxinus excelsior. Deze Carya vind ik een goede vervanger voor de bij ons sterk geplaagde es. Wat blad en habitus betreft, zijn ze vergelijkbaar en ze zijn zeker evenwaardig als het gaat om de houtkwaliteit.

Nyssa sylvatica 'Wildfire'

Nyssa sylvatica 'Wildfire'

Deze boom verdient meer aandacht. In de afgelopen droge en hete zomers stond hij te blinken in onze kwekerij. De naam Nyssa, afgeleid van 'nymph', duidt erop dat hij goed gedijt in zeer natte gebieden. Van nature vormt deze boom een brede stamaanzet, om stabiel te kunnen groeien in moerasgebied. Ook hitte en droogte deren hem niet. Op de juiste standplaats is het een topper, zeer gezond en natuurlijk bekend vanwege zijn fantastische herfstkleuren. Hij vraagt veel voedsel; bij gebrek daaraan groeit de kop haaks.

Cercis siliquastrum in bloei

Cercis siliquastrum

Zelf heb ik een Cercis canadensis 'Tennessee Pink' in mijn tuin staan, een bloeiwonder. De gewone Cercis kom je van nature tegen rond de Middellandse Zee. Overal zie je ze; het zijn extreem harde planten. De paarse bloemen die op al het hout verschijnen, net voordat het blad uitloopt, zie je van ver. Zeker op zware en kalkrijke gronden doen ze het supergoed. Ziekten en plagen zijn mij tot op heden onbekend bij deze boom.

Quercus cerris 'Marvellous', bloem

Quercus cerris 'Marvellous'

Deze Nederlandse kruising tussen Quercus cerris en Quercus hispanica is een zeer goede verbetering van de gewone Cerris. Deze cultivar heeft een regelmatigere takinplanting. Hij heeft mooi gezond donkergroen blad, dat heel lang groen blijft. Hij doet het op alle gronden. We bieden hem vaak aan als variant voor Quercus x ilex. Onze Quercus cerris 'Marvellous' is minder exotisch en meer winterhard - een boom voor de toekomst.

Ginkgo biloba 'Obelisk', blad

Ginkgo biloba

Is er een boom met een grotere symbolische waarde? Is het een conifeer of een boom? Deze boom blijft een mysterie. Hij doet het altijd goed; er zijn enkele mooie selecties met bladvarianten en goudgele herfstkleuren. Nieuwe mannelijke, strakke, smalle vormen, zoals 'Obelisk', 'Menhir' en 'Fastigiata', doen het goed in smalle profielen. Bij zaailingen is pas tijdens de voortplantingsperiode te zien of het mannelijke of vrouwelijke planten zijn. Of is dit de modernste aller bomen: een transgender?

Styphnolobium japonicum

Styphnolobium japonicum

Het moet maar eens gedaan zijn met het gebruik van de naam Sophora; vanaf nu heet de honingboom Styphnolobium. Hij komt van nature voor in alle gebieden rond de Grote Oceaan. Alle woningen op de Paaseilanden zijn ervan gemaakt. In onze contreien doet hij het zeer goed. De mooie open structuur in combinatie met de grote olijfgroene, oneven geveerde bladeren creëert een mooie sfeer. Hij is gezond en groeit op alle gronden. Ook als meerstam is het een blijver.

Liquidambar styraciflua 'Worplesdon', herfstkleuren

Liquidambar styraciflua 'Worplesdon'

Deze breed piramidaal groeiende Engelse selectie blijft een topper. De gewone Liquidambar wordt nog steeds massaal aangeplant in de VS voor de productie van kauwgum. Er zijn heel veel selecties op de markt. 'Worplesdon' blijft me echt bekoren; hij heeft geen last van ziekten of aantastingen en groeit zowel op natte als op droge gronden. Ook als leiboom is het een topper. De herfstverkleuring is fantastisch. Hij heeft maar één nadeel: de koppen waaien soms uit.

Tilia henryana, bloemen

Tilia henryana

Dit is de eerste boom die ik mijn tuin geplant heb. Deze boom werd in 1888 door de Ier Augustine Henry in China ontdekt. Eind jaren negentig hadden wij enkele exemplaren op de kwekerij staan. Daarvan móést ik er eentje hebben, een wimperlinde. De jonge bladeren lopen roze-rood uit en kunnen tot 20 centimeter groot worden. Naarmate de groeikracht van de boom afneemt, wordt het blad kleiner. Het mooie zachtgroene, lichtblinkende, getande blad verkleurt van geel naar bruin in de herfst. De grootste troef van deze boom is de bloei: vanaf half augustus tot eind oktober staat hij in bloei en verspreidt een zoete geur in de wijde omgeving. Ik noem hem mijn 'zoemende boom': bijen en hommels zingen als het ware een lied tijdens hun bezoek.

Foto's: Boomkwekerij Udenhout

Boomkwekerij Udenhout B.V...

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Ronnie Nijboer woensdag 19 november 2025 Goed gedaan Franky. Haast Hollandse nuchterheid! Een belangrijke boomsoort had er nog bij gekund ;) Met een knipoog, Ronnie

Franky Vandeputte Franky Vandeputte | PR woensdag 19 november 2025 Dank je Ronnie, iemand moet resisteren en andere boomsoorten promoten. En ja, Populus 'Astria' was de 11e ;-)

Paul Dupas Paul Dupas | Vanalles woensdag 19 november 2025 Top En volgende keer iets extra over voeding :)

		download artikel
		bestel tijdschrift
		tip de redactie