Staatssecretaris Mona Keijzer ging op werkbezoek bij het Wateringse bedrijf AH Vrij Groen, Grond en Infra. Keijzer krijgt daarbij een rondleiding van directeur Jan Vrij en gaat in gesprek met diverse ondernemers over knelpunten rondom aanbestedingen. Keijzer belooft tijdens haar werkbezoek dat alle 23 actiepunten van Beter Aanbesteden nog dít voorjaar zullen worden afgevinkt.
Jan Vrij (links) in gesprek met Mona Keijzer (rechts).
Directeur Jan Vrij leidt staatssecretaris Keijzer op maandag 11 februari rond op zijn bedrijf. Tijdens de rondleiding laat Vrij zien dat hij circulariteit en duurzaamheid hoog op zijn agenda heeft staan. Vrij: 'Wij streven ernaar volledig zelfvoorzienend te worden, op dit moment zijn we al van het gas af en stoken we warm met eigen gerooide houtsnippers.'
Gesprek
Vervolgens is het tijd voor een 'frustratiegesprek'. Knelpunten rondom aanbestedingen staan hierbij centraal, maar ook zorgen over de krappe arbeidsmarkt worden geuit. Vrij: 'We kampen met een schreeuwend tekort aan kaderpersoneel, zoals uitvoerders of calculatoren. Deze zijn niet te krijgen.' Vrij maakt zich binnen zijn bedrijf minder zorgen over de aanwas van lager personeel. Hij heeft kennelijk een goede naam als werkgever, want er melden zich minimaal één of twee nieuwe mensen per week aan in Wateringen. Goed werkgeverschap blijkt ook uit het lage ziekteverzuim én de hoge betrokkenheid binnen het groenbedrijf.
'Wij kennen een laag ziekteverzuim en hoge betrokkenheid binnen AH Vrij.'
Gesprek met Staatssecretaris Keijzer, Jan Vrij en diverse andere ondernemers.
Onderaannemerschap, nee bedankt
Vrij geeft aan dat hij liever zelf aanbestedingen binnen haalt. Belangrijkste reden daarbij is dat je volgens Vrij als onderaannemer zelden de kans krijgt om je te onderscheiden. 'Dan tellen we vooral mee om genoeg productie te draaien, dat zijn meestal niet de leukste projecten.' De ondernemer schrijft zijn bedrijf jaarlijks in bij 50 aanbestedingen. Ongeveer de helft daarvan wordt gegund op laagste prijs en de andere helft via emvi-criteria. Daarbij merkt Vrij op dat vooral kleinere gemeentes basale fouten maken of extreem voorzichtig zijn met de regels. Vrij: 'Tot 50.000 euro mag een gemeente een-op-een gunnen. De gemeente Den Haag doet dat ook gewoon, maar er zijn genoeg andere gemeentes die drie offertes opvragen voor één klus van 4000 euro. Ik noem geen namen, maar dat stemt mij niet vrolijk.'
Door clusteren worden midden- en kleinbedrijven buitengesloten óf extra kwetsbaar gemaakt.
Clusteren
Tijdens het gesprek komt ook naar boven dat het clusteren van aanbestedingen een grote bron van frustratie is voor het MKB. Alle aanwezigen beamen dit. Door clusteren worden projecten onnodig groot, te groot voor de gemiddelde MKB'er. En wanneer je het toch kunt bolwerken, legt zo'n clusterproject een groot beslag op de capaciteit van het bedrijf. Andere opdrachten moeten worden afgeslagen. Hierdoor is het bedrijf extra kwetsbaar en afhankelijk van minder opdrachtgevers. Een andere frustratie is dat gemeentes aanbestedingen helemaal dichttimmeren. Keijzer: 'Ik kan opdrachtgevers niet dwingen, maar wel met een zachte hand corrigeren en hen wijzen op de negatieve effecten voor het MKB. Gemeentes zelf profiteren nog het meeste van een goed werkende aanbestedingswet.'
'Ik kan gemeentes met zachte hand corrigeren en hen wijzen op de nadelen voor het MKB.'
Beter aanbesteden
Beter aanbesteden is een Actieagenda die tot stand is gekomen in regionale en landelijke teams met ondernemers, inkopers, brancheorganisaties, MKB-Nederland, VNG en aanbestedingsjuristen. De actieagenda omvat 23 actiepunten verdeeld over 12 thema's, met als uiteindelijk doel de kwaliteit van aanbestedingen in de praktijk te verbeteren. Keijzer is vol vertrouwen dat alle 23 punten worden afgevinkt voor de zomer. Vinkjes zetten is een belangrijke tussenstap op de weg naar verandering, volgens de staatssecretaris.
