Zitmaaiers waar je naast kunt lopen voor hellingen, ruw terrein en hoog gras

ARTIKEL

Broer de Boer, dinsdag 24 november 2020

319 sec

De Sherpa: geen hoogte te steil

Nepalese sherpa's zijn getraind om hun klanten, bergbeklimmers, veilig naar de Himalaya-toppen te loodsen. Soms duwen ze hun klanten zelfs! Het Duitse AS Motors gaf dan ook de naam 'Sherpa' aan een steilehellingen-zitmaaier voor lang gras. Dankzij remote control kan de machinist zelfs gevaarlijke, steile hellingen toch veilig maaien.

Paul van Zwam, voorman bij IBN in Uden, werd bereid gevonden tekst en uitleg te geven over de AS 920 Sherpa 2WD, een machine die niet op afstand bedienbaar is. IBN heeft een lang en succesvol samenwerkingsverband met elf gemeenten in het noordoosten van Noord-Brabant. Aanvankelijk gebeurde dit als uitvoeringsorganisatie van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Na de invoering van de Participatiewet stopte de instroom in de Wsw en werd de samenwerking vernieuwd. Van Zwam vertelt dat de onderneming met 400 medewerkers zich nu vooral toelegt op het onderhoud van stedelijk groen en daarvoor bijvoorbeeld ook treeworkers in dienst heeft. Ze hebben op de verschillende vestigingen meerdere asmaaiers in gebruik, maar hij praat vol trots over de AS 920 Sherpa. Hij noemt het een 'korte, stevige en lage machine'. Van Zwam: 'We zochten een machine die laag aan de grond stond voor het maaien van taluds en stroken langs fietspaden en het uitmaaien van jonge bosplantsoenen. We kwamen de Sherpa tegen op een vakbeurs en lazen erover in de vakbladen. En algauw werd dit onze keuze. We hadden er zoveel vertrouwen in, dat we hem zonder een demonstratie vooraf, maar wel goede instructies bij levering hebben aangeschaft.' Van Zwam vertelt dat ze er behoorlijk wat vierkante meters mee maaien: langs fietspaden, wat jaarlijks vijf keer gebeurt, en in jonge bosplantsoenen, zo'n twee tot drie keer per jaar. Voor het korthouden van een meter berm langs fietspaden noemt hij de Sherpa uitermate geschikt. Van Zwam: 'Tegenwoordig onderhouden we ook veel wadi's in de stedelijke omgeving. Daar kun je met normaal materieel niet maaien, maar met de zeer wendbare Sherpa lukt dat uitstekend. En dat gebeurt zonder de bodems en de taluds te beschadigen. De Sherpa maait met gemak op hellingen tot 33 procent. Stuur je hem recht de helling op, dan kan hij volgens mij nog steilere hellingen aan. Als de wielen beginnen te slippen, kun je met een pedaal de differentieelsper intrappen. Dat moet je overigens zo weinig mogelijk doen, want dat zorgt voor sporen. De Sherpa 920 is dus een tweewielige achteras-aangedreven machine.'

Paul van Zwam, voorman bij IBN in Uden, zocht en vond de machines die hij nodig had.

Geweldenaar

Eigenlijk kun je beter spreken van een maaier van ruw terrein, want de Sherpa aarzelt niet om ook twijgen en braambossen te vermorzelen. Maar wat moet ik me voorstellen bij lang gras? Van Zwan: 'Het overkomt ons in jonge bosplantsoenen met veel onkruid en bramen dat de machine totaal niet meer zichtbaar is. Een gewas van 70-80 cm kan hij dus met gemak aan. Ongewenste braamstruiken vallen we nooit frontaal aan, maar altijd vanaf de zijkanten. Door wat over te hangen, komt de machinist er dan zonder al te veel schrammen en kleerscheuren van af. Van weggeworpen blikjes trekt de machine zich niets aan. Waar we moeten maaien, schouwen we wel eerst; dat is vanwege de Flora- en faunawet. Hazenlegers en broedplaatsen merken we en daarnaast kijken we naar obstakels als stobben, stenen en scherpe uitsteeksels. Want daar kan deze machine niet tegen. Ook bleken de luchtbanden niet goed bestand tegen doorns van verschillende struiken en scherpe voorwerpen. Daarom hebben we op onze Sherpa volledig gevulkaniseerde, dus massieve banden gemonteerd, zodat we ze nooit meer lekrijden. Hiervoor is ook een natuurvriendelijke antilekvloeistof verkrijgbaar, die vloeibaar blijft en recyclebaar is.'

Werken met de Sherpa

Inmiddels heeft IBN vanwege de behoefte aan meer capaciteit een tweede Sherpa aangeschaft. Eén machine is uitgerust met een kruismes, waaraan totaal twee beweegbaar gemonteerde maaimesjes zitten. Onder de andere machine is een eenarmige, iets gebogen meshouder gemonteerd, waaraan twee beweegbare mesjes zitten. De machine heeft daarmee dus een mulchfunctie. Van Zwan. 'De Sherpa is een hydrostaat, uitgerust met één handel om met traploze versnellingen voor- of achteruit te rijden. Laat je de handel los, dan springt hij naar de neutraalstand en staat de machine stil. De maaisnelheid kun je dus gemakkelijk aanpassen aan de zwaarte van het gewas dat je maait. Het maaidek is zwevend opgehangen in een subframe. Het maaimechanisme maakt verticale ontwijkbewegingen mogelijk. De maaihoogte kun je op vijf standen instellen, van 50 tot 105 mm. Schoonhouden is een belangrijk deel van het onderhoud en de messen slijpen of vervangen we al naargelang de noodzaak. Vaak is dat afhankelijk van de locatie waar we maaien. In een bosplantsoen met veel twijgen is dat eerder dan wanneer je er uitsluitend gras mee maait.' De machine biedt een ruime werkplek tussen de wielen voor de machinist. Qua zitcomfort is er geen sprake van een uitgebreid afveringssysteem. Er zijn vrij korte, stevige veren gemonteerd; de zitting laat zich met een draaiknop op het gewicht van de berijder instellen en is zowel naar voren als achteren instelbaar. AS Motors kon hiermee de machine en het zwaartepunt laag houden. Bij het maaien van schuine taluds zie je dat de machinist gaat tegenhangen. De kunst van een hellingmaaier is het zwaartepunt zo laag mogelijk te houden. Hoe je het ook wendt of keert, een berijder verhoogt het zwaartepunt. Van der Zwam besluit: 'Bij een AS 940 Sherpa RC, een ander type dus dan waarmee wij als IBN werken, kun je afstappen en de regie overnemen met remote control (RC). Dat betekent dat je het zwaartepunt verlaagt. Zo kun je in riskante en enge situaties de maaiklus toch uitvoeren.'

AS Motors

Volgens fabrikant AS Motors is deze machine in vergelijking met volledige robotmachines goedkoper in aanschaf. Ook qua verborgen kosten, zoals brandstofverbruik, slijtdelen, reparatie- en onderhoudskosten is de machine onverslaanbaar. Dit samen met de hoge capaciteit zorgt voor lage kosten per vierkante meter. Ook op de tweedehandsmarkt zijn de machines in Duitsland populair. Voor een paniekstop is er een pedaal gemonteerd dat de volledige hydrauliek blokkeert, waarmee de machine totaal stilvalt. Een stalen buizenframe rondom vormt het chassis, waarin geen kunststof delen zijn verwerkt: Duits degelijk handwerk dus! Onder vochtige bodemomstandigheden en haaks op de helling kan het bij extreme hellingen en lang gras tot slippen komen. De fabrikant adviseert om onder deze omstandigheden een maximale hellingshoek te hanteren van 38 procent. Dat is dus op hellingen met een verval van 38 meter op 100 meter, 22 graden. Dit is als de berijder op de machine zit. Een test die werd gepubliceerd in een Duits magazine liet zien dat de machine met remote control haaks op hellingen tot 65 procent zijn werk doet. Een ander interessant aspect is dat je met de afstandsbediening van de AS 940 Sherpa RC zonder kwetsuren kunt maaien langs en door struikgewas met doorns, zoals wilde bramen.

De Yak, een klepelmaaier, in actie in een lang gewas op ruw terrein

Onderhoud

Zaken als messen slijpen en vervangen, olie verversen en dergelijke gebeuren bij IBN in Uden in eigen beheer. Het oliepeil controleren en het maaidek en de machine schoonhouden zijn ook onderdeel van het dagelijks onderhoud. De Sherpa is uitgerust met een viertaktbenzinemotor, die in theorie op E10-benzine kan werken. Van Zwan vertelt dat IBN voor Aspen (blauw) kiest: 'Vanwege de mogelijke problemen die E10-brandstof met een bijvoeging van 10 procent bio-ethanol kan veroorzaken, maar ook omdat Aspen zeer veilig is voor de motor en nog milieuvriendelijker dan E10. Het groot onderhoud van onze twee Sherpa's doet handelsbedrijf Lecoba in het Brabantse Wintelre. Deze onderneming onderhoudt de machines van AS Motors en heeft ons ook onze twee Sherpa's geleverd.' Lecoba is leverancier van bos-, park- en tuinmachines en levert werktuigdragers, onkruidbestrijdingsmachines en innovatieve accumachines voor de groene ruimte. Rob Basten, de eigenaar, vertelt: 'Wij leveren nagenoeg alles wat de professionele vakman kan wensen en zijn dealer van veel gerenommeerde merken. Ook voor verhuur kan de vakman bij ons terecht. AS Motors en IBN passen beide perfect bij ons.'

Grave Ground Solutions

Het Duitse AS Motors is gespecialiseerd in machines die mulchen, hoog gras verwerken en geschikt zijn voor ruw terrein en om schuintes te maaien. Emiel Grave is met Grave Ground Solutions zelfstandig fabrieksagent van dit bedrijf. Hij verdiende zijn sporen onder meer bij Stierman de Leeuw en het Belgische Rajo, maar zorgt nu samen met een dealernetwerk van ruim 40 bedrijven voor de distributie van de AS-maaiers in Nederland en Vlaanderen. Emiel Grave weet uit zijn hoofd te vertellen dat IBN met een tweewielaangedreven Sherpa werkt, de AS 920. 'En,' vertelt hij, 'deze zitmaaiers zijn de paradepaardjes die de fabriek aflevert aan de professionele markt in Nederland. Er is geen enkel Europees land waar zoveel belangstelling is voor de AS 940 Sherpa 4WD, remote control en de 1040 YAK 4WD uitsluitend als zitmaaier. Ze gaan naar professionele groenonderhouders, gemeentes en beheerders van staatbossen. Het zijn machines waarmee je als bestuurder het werken langer volhoudt en een grote dagproductie kunt maken.' De gegevens van genoemde machines staan opgenomen in het bijgaande overzicht. De AS 920 Sherpa waarmee IBN werkt, wijkt in essentie - behoudens aandrijving en valbeugel - weinig af van de in het overzicht genoemde Sherpa.

AS 940 Sherpa 4WD RC, cirkelmaaier - AS 1040 YAK 4WD, klepelmaaier

Motor:	27 pk B&S 2-cilinder 4-takt	23 pk Vanguard V-Twin 3864
Snelheid:	maximaal 6,7 km/u	6,8 km/u
Werkbreedte:	90 cm	100 cm
Afmetingen:	191 x 106 x 156 cm	199 x 122 x 159 cm
Maaihoogte:	80-135 mm, in vijf stappen	30-110 mm, in vijf stappen
Remote control:	ja	nee
Differentiaalgrendel:	ja	ja
Brandstoftank:	15 liter Aspen	15 liter Aspen
Maximale hellingshoek:	33 graden	35 graden
Capaciteit, theoretisch:	5.500 m2/u	6.800 m2/u
Draaicirkel:	ca. 70 cm	ca. 70 cm
Gewicht:	325 kg	335 kg
Accessoires:	Aanhanger, aanhangerinrichting, sneeuwruimschild, hellingmeter, stuurwielknop, mulchkit (geldt voor beide)

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie