Groenonderwijs en bedrijfsleven slaan handen ineen voor meer studenten

ARTIKEL

Bart Mullink, vrijdag 1 oktober 2021

304 sec

Yuverta-bestuurders Moons en Van Bragt: 'Volop werk en groeimogelijkheden'

De studentenaantallen in het groenonderwijs moeten flink groeien om in de grote behoefte te kunnen voorzien. Yuverta-bestuurders Annemarie Moons en Cyrille van Bragt zijn optimistisch over nieuw elan. 'Zoek jongeren op', is hun boodschap, 'en laat ze zien dat je in het groen prima carrière kunt maken.'

Cyrille van Bragt (links) en Annemarie Moons (rechts): 'Actievere werving van studenten werpt zijn vruchten af.'

Yuverta is ontstaan uit een fusie van de opleidingen Helicon, Wellant en Citaverde. Onder de nieuwe vlag gaan ze vanaf dit schooljaar samen verder. Met de 53 scholen voor groenonderwijs van de drie fusiepartners is Yuverta een grote speler in Limburg, Brabant, Gelderland, Utrecht en Noord- en Zuid-Holland. De Yuverta-bestuurders Annemarie Moons (voorzitter), afkomstig van Wellant, en Cyrille van Bragt, afkomstig van Helicon, gaan vol energie aan de slag. 'Wellant, Helicon en Citaverde waren ieder voor zich al actief met werving', klinkt eensgezind. 'Nu worden de krachten gebundeld.'

'Een groter samenwerkingsverband maakt het opzetten van kleine opleidingen gemakkelijker'

Het lijkt tegenstrijdig, maar volgens hen is een belangrijke reden voor de fusie juist de evidente kleinschaligheid van het groenonderwijs. Bij het aantrekken van vakdocenten vissen alle scholen in dezelfde kleine vijver. Zeker als het gaat om bijzondere specialisaties leidt dat gemakkelijk tot problemen. Als meerdere scholen afzonderlijk een beperkt aantal uren aanbieden, is dat niet handig. Dan kan een groter samenwerkingsverband veel voordelen bieden. Ook het opzetten en draaiend houden van kleine vakopleidingen moet in het grotere verband juist gemakkelijker worden.

Enthousiast

De instroom van leerlingen in het groenonderwijs is te klein om te voorzien in de vraag op de arbeidsmarkt, weten beiden. Van Bragt: 'Een troef van onze sector is dat jongeren zeker zijn van een baan en daarin bovendien kunnen groeien. Samen met bedrijven willen we dat beter onder de aandacht brengen. Dat kan bijvoorbeeld door alvast met vmbo-leerlingen naar bedrijven toe te gaan. De jongeren kunnen dan zien wat daar gebeurt en zo enthousiast worden voor een mbo-groenopleiding. Je kiest daar tenslotte eerder voor als je een goed beeld hebt van de beroepen en banen die je kunt krijgen.'

'Studenten komen zelf ook met innovatieve ideeën waardoor het onderwijs zich ontwikkelt'

Het is dus zaak om dat laatste beter te gaan uitdragen, menen de twee bestuurders. Dit betekent dat er werk aan de winkel is. Er bestaan ook nog hardnekkige vooroordelen die ze willen wegnemen. Sommigen denken bijvoorbeeld dat de sector hoofdzakelijk seizoenswerk biedt, van april tot oktober. 'Dat is allang niet meer zo', onderstreept Van Bragt. 'Werk is er altijd. Allerlei soorten. Mensen hebben vaak een beperkt beeld: als je kiest voor groen, heb je een schoffel in de hand. Maar er is zoveel meer. Het seizoengebondene zit er nog wel in, maar dat vlakt sterk af. Ontwerpen, beplanting aanbrengen, werken aan biodiversiteit, dat gaat het hele jaar door. Het is de kunst om hierbij niet alleen aan donkergroen te blijven denken. Het hele jaar door is er werk aan daktuinen, groene gevels en interieurbeplanting.' Moons: 'De watercomponent komt er ook nog bij, van vijvers en de aanleg van oevers tot aspecten van waterbeheer, zoals overtollig water afvoeren of juist water vasthouden voor drogere periodes. Dan is het werk ook verdeeld over de seizoenen. Het is beslist niet zo dat je in de winter thuis zit. Er is van alles te doen waarin je energie kunt steken, juist in die voorheen rustige seizoenen.'

Mbo-vestiging van Yuverta in Boxtel

Moons noemt jongeren in stedelijke gebieden als een kansrijke nieuwe doelgroep. 'De aandacht voor duurzaamheid en stedelijk groen groeit. Met die nieuwe thema's kun je bij uitstek stadsjongeren aantrekken. Zij zien in hun eigen leefomgeving de innovaties op het gebied van bermbeheer en de verschuiving naar ecologie. Zo raken ze gemotiveerd om hieraan een bijdrage te leveren. Daarmee kunnen ze volop aan de slag.'

'Er is van alles te doen waarin je energie kunt steken, juist in die voorheen rustige seizoenen'

Duurzaamheid

De ontwikkelingen in de praktijk gaan snel en hebben ook gevolgen voor het onderwijs: dat moet daarmee aan de slag. Moons: 'Jongeren vragen erom. Van het toepassen van nieuwe technieken en duurzame alternatieven tot aan het samenwerken met andere bedrijfstakken zoals de bouw, wij zorgen dat het in ons curriculum komt. Zo verandert het onderwijs gaandeweg. Niet zozeer met nieuwe vakken; we voegen in bestaande vakken zaken toe die te maken hebben met duurzaamheid.'

Een goed voorbeeld hiervan zijn excursies met leerlingen naar noviteiten zoals de Trudo-toren in Eindhoven, voegt Van Bragt daaraan toe. Die woontoren verwierf faam met zijn verticale groen. 'We bespreken met de leerlingen waarom dat is gemaakt en waarmee je rekening moet houden bij zo'n project, zoals de stand van de zon, de wind en de draagkracht van de balkons. Ik kan je verzekeren: een aantal jaren geleden hielden leerlingen zich niet bezig met hoe je een berkenboom op een balkon kunt zetten.'

Ideeën

De studenten zorgen ook zelf voor innovaties. Zo is er een student die vlogt over wat ze allemaal doet in de kasteeltuin die ze beheert. 'Die heeft op Instagram ontzettend veel volgers', weet Van Bragt. 'Ze bericht over haar werk aan eetbaar groen, permacultuur en dat soort dingen. Zo zie je de jeugd heel andere dingen doen dan wij gewend waren. Ze hebben zelf innovatieve ideeën, die wij kunnen omarmen.'

De suggestie van greenfluencer Wim van Ginkel dat de scholen nu harder lopen met innovaties dan bedrijven, valt als compliment in goede aarde. Moons reageert: 'Ik denk zeker dat we een grote stap hebben gezet. Tegelijk denk ik dat er ook flink wat bedrijven en groene instellingen zijn die gaan voor nieuwe ontwikkelingen, zoals duurzaamheid, ook in sociaal opzicht. Daarnaast is een aantal bedrijven nog minder ver.' Van Bragt voegt daaraan toe: 'Hetzelfde geldt voor scholen. Er zijn heel innovatieve scholen, bijvoorbeeld die met hotspots, waar samen met bedrijven en andere partijen van alles in gang wordt gezet. En er zijn scholen waar alles blijft voortkabbelen als vanouds. Niet iedereen loopt voorop. Dat is ook prima.' Voor alles is een plaats, en voor iedereen, is haar boodschap. 'Niet iedereen hoeft hetzelfde te willen.'

'Onze schoolverlaters zijn allemaal aan het werk. Dat is voor ons fijn en voor de studenten nog fijner.'

Werk voor iedereen

Er is kortom volop keus voor iedereen. Vanuit de school bezien is het prettig dat er zoveel vraag is dat iedereen werk vindt. Van Bragt: 'We hoeven ons niet af te vragen of onze jongeren wel goed terechtkomen. Onze schoolverlaters zijn allemaal aan het werk. Dat is voor ons fijn en voor de studenten nog fijner. Overal hebben bedrijven praktisch geschoolde mensen hard nodig. Ook aan studenten van veel andere mbo-opleidingen wordt trouwens hard getrokken.' Dat is niet zo vreemd; dat begrijpt ze maar al te goed. Want zoals koning Willem-Alexander al eens stelde bij een bezoek: 'De wereld draait door omdat de mbo'ers hun handen uit de mouwen steken.' Zij voegt daaraan toe dat haar studenten natuurlijk niet alleen met hun handen werken, maar ook met hun hoofd. 'Zonder dat kun je geen mooie beplantingsplannen maken die duurzaam zijn en een bijdrage leveren aan het ecologische systeem.'

Een goede beloning kan het enthousiasme verder bevorderen, geeft Moons als advies aan het bedrijfsleven mee. 'Als bedrijven op de arbeidsmarkt niet achter het net willen vissen, is dat nodig. Sommige onderdelen van het groene segment worden niet echt rijk beloond. Om in de pas te lopen met andere sectoren is het belangrijk daarnaar te kijken.' Het beeld van de beloning is volgens haar vertekend, omdat in overzichten van verdiensten de talrijke zzp'ers in de branche ook worden meegerekend. 'Als je alleen naar de lonen kijkt, is het beeld minder gunstig. Maar in de concurrentiestrijd om schaars personeel gaat het niet alleen om geld. Een mooie manier om een leven lang leren te garanderen, zal menigeen evengoed waarderen. Jongeren hebben ook behoefte aan andere dingen dan geld. Je kunt denken aan van alles, van vaderschapsverlof tot gelegenheid voor een sabbatical.'

Vmbo-vestiging van Yuverta in Naarden

Groenpluk

Leerlingen van groenopleidingen blijken ondertussen zo gewild dat bedrijven ze af en toe van de scholen wegkapen. 'Zulke zogenoemde groenpluk moeten we voorkomen. Wij zien jongeren liever eerst hun startkwalificatie halen. Dat is beter voor hun toekomst en ook voor het bedrijfsleven. Volgens mij voelen ze dat zelf ook wel. We proberen in samenwerking met bedrijven te bereiken dat iedereen eerst afstudeert. Ook daarvoor zijn de hotspots van het groenonderwijs nuttig. Bedrijven zijn daarvan mede-eigenaar. Ze zijn nauw betrokken bij bijscholingsprogramma's. Met een diploma op zak, zo weten we allemaal, kun je je later verder ontwikkelen. Een leven lang leren is voor iedereen belangrijk, omdat de ontwikkelingen doorgaan.'

Moons haakt hierop in: 'Het bedrijfsleven heeft mensen nodig met een diploma. Maar de ontwikkelingen in de praktijk gaan zo snel, dat wij op school nooit alle materialen en soms ook niet de kennis in huis kunnen hebben om die in het programma op te nemen. Daarom hebben wij als onderwijs de bedrijven hard nodig. Op die hotspots ontstaat door cocreatie de innovatie die we nodig hebben. Ik denk dat deze relatie in de toekomst alleen maar hechter zal worden.'

Als actueel voorbeeld van een manier waarop groenonderwijs, bedrijven en maatschappelijke organisaties gezamenlijk ijveren voor nieuwe projecten, vertelt ze: 'We zijn bezig om een aanvraag voor te bereiden voor het Nationaal Groeifonds, om alle industrieterreinen in Nederland te vergroenen. Van zoiets word ik heel blij.'

LEES OOK

1,1 miljoen subsidie voor groenopleidingen Curio

22-07-2021 | ARTIKEL

114 sec

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie