Werken aan gezonde bomen en planten |
|
|
|
|
| Malon Gerrits, Curious Inc.,
vrijdag 8 juli 2022 |
 |
| 185 sec |
Slim monitoren bespaart kostbaar water en voorkomt inboet.
Nederland wordt nog steeds getergd door droogte, net als in 2018, 2019 en 2020. Van 1 april tot eind september wordt het neerslagtekort - het verschil tussen de hoeveelheid water die via verdamping verdwijnt en de neerslag die er valt - dagelijks vastgesteld door het KNMI. Loopt het tekort op, dan droogt de grond uit en zakt het grondwaterpeil. Bomen en planten krijgen het dan moeilijk. Zó moeilijk, dat oogsten en nieuwe aanplant verloren gaan. Om dit tegen te gaan, is monitoring noodzakelijk. Slim monitoren bespaart kostbaar water en voorkomt inboet.
Het plantseizoen zit er weer op; langzamerhand verschuift de focus naar het onderhoud. Te weinig vocht is schadelijk en draagt niet bij aan een gezonde groei. Vaak merk je dit pas op het moment dat het eigenlijk al te laat is. Bomen laten bladeren vallen, de schors begint los te laten en de cambiumlaag is bruin en droog.
De aanwezigheid van beestjes en schimmels kan ook wijzen op ongezonde bomen. Ongedierte, zoals schorskevers en timmermieren, leeft namelijk in bomen die last hebben van stress staan of aan het afsterven zijn. Schimmels zijn vaak een aanwijzing voor rot in de wortels of de stam. Een mogelijke oorzaak van zwakke boomwortels is een gebrek aan water, zuurstof en voedingsstoffen.
Bladval om te overleven
Dat bomen in extreem warme zomers hun bladeren verliezen, is een natuurlijke reactie. Dit is vooral te zien bij de linde, populier en haagbeuk. Het laten vallen van het blad is een overlevingsstrategie van de boom. De wortels hoeven dan minder bladeren te voeden en dat betekent dat er minder water nodig is om gezond te blijven. De volgende stap ter bescherming die de boom toepast, is het laten vallen van zijn vruchten. Als de boom ten slotte helemaal kaal is en de droogte aanhoudt, bestaat de kans dat de boom afsterft.
Te nat of te droog
De grond waarin een boom staat, mag dus niet te droog zijn, maar ook zeker niet te nat. Te veel water kan er namelijk voor zorgen dat de wortels gaan rotten. Hoeveel water de boom precies nodig heeft, hangt af van vele factoren. Allereerst van de soort boom en de grond waarin de boom gepoot is, maar er is meer. Zo heeft een boom bijvoorbeeld meer water nodig:
als hij groter wordt,
als hij in bloei staat,
als de temperatuur hoog is,
als de boom en/of de grond veel zon vangt,
als de boom hoger in de tuin staat,
als er gras, planten of andere bomen in de buurt staan die water opeisen,
als de boom omringd wordt door bestrating,
als de boom veel wind vangt.
Maatwerk voor gezonde bomen en planten
Het water dat via het blad verdampt, wordt gecompenseerd door water uit de wortels. Vooral in de bloeiperiode hebben bomen meer water nodig, maar jonge bomen zonder bladeren en bomen waarvan de bladeren zijn afgevallen juist weer minder. Het geven van water is dus echt maatwerk.
Of de boom behoefte heeft aan extra water, controleer je door een gat naast de boom te graven. Is de aarde onderin droog, dan is de boom toe aan extra vocht. Maar het is erg arbeidsintensief om bij ieder groenproject gaten te graven. Daarbij is het nog steeds niet duidelijk hoeveel water er nodig is, want dat is, zoals gezegd, afhankelijk van vele factoren. Daarom helpt ConnectedGreen sinds 2017 groenvoorzieners, gemeenten, hoveniers, provincies, kwekers en waterschappen om slimmer en efficiënter te werken. Dit gebeurt door het combineren van kennis over bomen en planten met het Internet of Nature. Een bodemvochtsensor neemt de werklast en de onduidelijkheid weg. Hiermee kan gericht water worden gegeven, waardoor de watergift, het aantal projectbezoeken én de inboet met 50 procent afnemen.
De verschillen in vochtbehoefte van verschillende boom- en plantensoorten komen via de sensor tot uiting in het ConnectedGreen-systeem. Dit systeem is uitgerust met digitale gegevens uit de databases van Boomkwekerij Van den Berk en Griffioen Vaste Planten. De interpretatie van de meetgegevens is hierdoor geheel aangepast aan de behoeften van de specifieke boom of plant en de grondsoort. In een simpele interface wordt met verschillende kleuren zichtbaar hoe goed aan de vochtbehoefte is voldaan.
De draadloze IoT-sensoren (internet of things) kunnen worden toegepast in groenprojecten, plantvakken, bakken, gazons, dak- en gevelgroen en bij bomen, én in elke willekeurige grondsoort. De sensoren zijn onzichtbaar te plaatsen en kunnen de vochtbehoefte op verschillende worteldieptes meten: 15 cm, 30 cm en 60 cm.
Wat levert monitoren op?
Kwekers die garantie geven op hun planten of bomen, willen vaak dat er bijgehouden wordt of ze wel water krijgen of willen proactief zijn. De opdrachtgever of leidinggevende bij een groenvoorziener kan zelf ingrijpen als het tussen twee watergiften in ineens veel te droog wordt bij een boom. Het voordeel van het meten van de vochtbehoefte met sensoren is dat je nooit onnodig water geeft en nooit te weinig of te veel water geeft. Je kunt daardoor efficiënter werken en toch een vaste route aanhouden.
Veel beheerders stoppen begin oktober met water geven om de bomen te laten afharden voor de winter. Maar ondanks het feit dat er een grondwaterprofiel is, is de bodem na een droge zomer vaak nog steeds veel te droog. Pas in het volgende voorjaar is te zien wat de directe schade aan de bomen is. Door sensoren te plaatsen bij risicovolle of waardevolle bestaande bomen, verlaag je dit risico. Elke boom die niet hoeft te worden ingeboet, geeft al snel een besparing van 900 tot 1200 euro. Deze sensoren dienen datzelfde doel. Je kunt er jonge bomen mee beheren, zodat ze goed aan de groei gaan en snel in de volgende groeifase komen.
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
