Ondernemer Johan Rap over de Panda: 'Wat je er ook mee klepelt, het vliegt naar boven'

ARTIKEL

Broer de Boer, dinsdag 13 december 2022

254 sec

Maai-laadwagen voor vele doeleinden

Bos-, natuur- en landschapsbeheerder Johan Rap uit Schaarsbergen is een enthousiaste gebruiker van de Panda. Er staan vier van dit bijzondere type laadwagens in zijn loods. Ze worden geproduceerd door Schouten Machines uit Uddel. Een zuigbuis en een ventilator zul je niet ontdekken op deze machines. Toch nemen ze gras, blad, kleine takken en zelfs evenementenafval minutieus op.

Schouten Machines is de producent van de Panda-maai-laadwagens. Momenteel zijn de modellen Panda P1404, de Panda 1806 en de Panda 1806S leverbaar. Bijna zestig jaar geleden ontstond dit bedrijf als reparatiebedrijf. Het groeide uit tot een machineproducent voor de landbouw en de openbare groensector. In beide sectoren staat het bedrijf op de Veluwe goed bekend. De afzet van de 'groene' Schouten-machines is wereldwijd, maar vindt in hoofdzaak plaats in ons eigen land, Duitsland, België, het VK en Ierland. Bij de onderneming werken circa 25 mensen. De enginering, de productie, bestaande uit het lassen van onderdelen, de assemblage, de elektronica- en softwareontwikkeling gebeurt allemaal in eigen beheer in Uddel.

Hoog- en laagkippend

Eigenaar Rudolf Schouten vertelt dat de kipbakken van hun laadwagens dankzij een tussenframe zowel hoog- als laagkippend zijn uitgevoerd. Het gaat hierbij om laadvolumes van 3 tot 10 kubieke meter. Het transport van opgenomen gras, heggenknipsel, blad of evenementenvuil naar de laadwagen gebeurt puur door de luchtverplaatsing. Die luchtstroom is te danken aan de rotoras met klepels. Messen hieraan schredderen enigszins de organische massa of het opgenomen vuil. Schouten: 'Een slang met zuigmond en een zware ventilator om maaisel of blad naar de kipcontainer te transporteren en te hakselen ontbreekt dus en raakt dus ook nooit verstopt. Ook verlaagt onze constructie de vermogensbehoefte van de aandrijving. Als je met deze machine blad opruimt, gaat de verplaatsing richting kipbak altijd door. Zelfs als blad op zwad gelegd is, "vreten" onze systemen zo'n ril gewoon op!'

Panda's zijn hoogkippers met laadvolumes van 3 tot 10 kubieke meter

Het zware werk

Voor de groentechniek bouwt Schouten een heel assortiment machines, zoals veegmachines, maai-verticuteerwagens (de Maver 1803), verticuteermachines en maai-laadwagens. De Faunus-maai-laadcombinatie F1810 is ontworpen voor het echt zware werk. De Panda P1404 en de Panda P1806-1806S zijn maai-laadcombinaties voor het iets lichtere werk, maar zijn zeker niet minder degelijk gebouwd. Zoals Schouten al vertelde, zijn ze bestemd voor maaien, verkleinen en verzamelen van gras en alle soorten begroeiingen op verschillende terreinen. De machine is ook geschikt om blad, snoeihout, slootvuil en zwerfvuil te verzamelen. De Panda P1806 en P1806S zijn de grootste uitvoeringen in de Panda-range en worden gezien als echte capaciteitsmachines. De klepelunit hiervan heeft een werkbreedte van 180 centimeter en de voorraadbak meet circa 6,5 kubieke meter. Ze zijn robuust gebouwd en de getrokken machine staat op twee grote wielen. De Panda P1806S beschikt, anders dan de P1806, over een frameconstructie met een side-shift met een correctiecilinder aan de trekdissel. Dit stelt de chauffeur in staat bij bermonderhoud meteen ook de insteek van een talud te maaien, zonder daarbij met tractor en wagen te dicht bij de slootkant te komen. Ten slotte kun je de Panda P1806 op een traditionele manier in verstek achter een tractor koppelen.

De Panda's hebben een werkbreedte van 180 centimeter

Twintig jaar ervaring

Johan Rap is eigenaar van het gelijknamig bedrijf in Otterlo. In de piektijd biedt Johan Rap werk aan ongeveer twintig medewerkers. Het blijkt dat Rap circa twintig jaar ervaring heeft met dit type maai-laadwagen. Zijn eerste machine, een gebruikte, betrok hij bij Bruntink uit het Gelderse Voorst. En die machine paste goed bij de werkzaamheden van het bedrijf. Nu staan er vier verschillende maai-laadwagens van Schouten in zijn werkloods. Dit gaat om kipbakcapaciteiten tot rond de 10 kubieke meter. Rap vertelt: 'Met deze machines werken we vooral in de bermen en chopperen we heidevelden op de Veluwe en in andere natuurgebieden. Meestal plaatsen we een open afvalcontainer in het gebied waar we werken; daar passen dan ongeveer tien vrachten van onze Panda's in. Alle handelingen rond het kippen gebeuren volledig automatisch en je kunt dat volledig met behulp van een touchscreen instellen. Verder ruimen we er ook afval en papier mee op. Zoals in Arnhem en Wageningen na Koningsdag of de bevrijdingsfeesten. Dat gaat prima als we afval als plastic en papier moeten opruimen dat op grasvelden ligt.'

Naast het direct verzamelen van geklepelde heide kun je met de machine ook bladruimen

Heide klepelen

Capaciteit, het oprapend vermogen en de geringe bodemdruk zijn de overtuigende argumenten om met de Panda's te werken. 'Schouten levert de grotere Faunus-maai-laadwagen. Maar die vinden wij net een maatje te groot om ermee langs wegkanten te werken. De getrokken Panda P1806 waarmee we werken, staat op twee wielen. Maar, het zijn flinke wielen en daardoor is de bodemdruk laag. Op gevoelige bodems laten we nog wel eens wat lucht aflopen uit de banden naar beneden de 1,8 bar. Daarmee vergroten we het contactoppervlak met de bodem, wat tot een lagere bodemdruk leidt.' Het chopperen van heidevelden, vaak bezaaid met taaie pitrietpollen, blijkt een behoorlijke belasting te vormen voor de klepelrotor van de maai-laadwagens. Rap verduidelijkt: 'Zodra je de verspreid staande pollen van pitriet of pijpenstro raakt, geeft dat een enorme piekbelasting. Dat is steeds op een andere plek van de klepelrotor en levert een behoorlijke aanslag op de lagers.'

'Smeren van de lagers is van groot belang'

'Onze Panda 1800 is uitgerust met zogenoemde voorspanlagers die aan alle zijden klappen goed kunnen opvangen. Omdat we soms weken van veertig uur maken op de heidevelden, is het smeren van de lagers van groot belang. We hebben ons aangewend om in die situatie om de twee uur de lagers met de best beschikbare kwaliteit krijt- en teflonvetten te smeren. Met 2100 rotaties per minuut van de as draaien die lagers snel. We vervangen ze tweemaal per jaar en we hebben daarvoor speciaal gereedschap. De slijtage van de lagers is bij het klepelen van heidevelden veel groter dan wanneer je er gras mee klepelt en opraapt. Maar... dat kun je de machine en de lagers niet aanrekenen. Die zijn robuust genoeg.'

Rap is dus een enthousiaste en tevreden gebruiker van de Panda-maai-laadwagens: 'Ongeacht wat je ermee klepelt, het vliegt gewoon naar boven,' zegt hij. 'In de winter doen we als seizoenwerk ook aan gladheidbestrijding. Maar we doen ook veel boswerk, zoals snoeien en bomen vellen. Zelfs daarbij leveren onze Panda's nuttig werk. Na het opruimen van de takken blijven er altijd kleine takken of houtsnippers liggen, ook van hopen houtsnippers die zijn afgevoerd. De machine ruimt de vingerdikke takken en houtsnippers dan efficiënt en grotendeels op.'

Over Johan Rap

Voor Johan Rap was bij de start van zijn onderneming al duidelijk dat hij zich meer op bos- en natuurbeheer wilde richten dan op landbouw. Desondanks vormt een groot ecologisch akkerbouwbedrijf nu onderdeel van zijn bedrijfsactiviteiten. Rap was in de jaren tachtig een van de eersten die Aspen als brandstof ging gebruiken. Bij de bedrijfsstart als eenmanszaak nam hij kleine projecten aan, zowel particuliere als grote projecten van de gemeente Arnhem en park De Hoge Veluwe. Uiteindelijk groeide dat uit tot een bedrijf met twintig enthousiaste medewerkers. Ze houden zich bezig met (her)aanleg van bossen en het onderhoud van de eerste beplanting. Ook brengen ze wildafrastering, inclusief wildroosters, aan en verzorgen ze zowel mechanisch als handmatig de aanplant van bebossing. Ook voor dunningen en het klepelen en versnipperen van takken kan men het bedrijf uit Schaarsbergen inschakelen.

MAAILAADCOMBINATIE PANDA P1806(S)

GEWICHT		3.220 KG
AANSPANNING		BOVENTREKHAAK
INHOUD LAADBAK		6,5 M³
DISSELVERSTELLING		L/R 600/160 MM
SIDESHIFT-VERSTELLING alleen S		L/R 375/225 MM
BENODIGD HYDR. VERMOGEN		40 LTR/MIN - 180 BAR
WIELAS TVZ GEREMD		90 X 90 MM
REMSYSTEEM		LUCHTGEREMD
DRAAGVERMOGEN		6.900 KG
SPOORBREEDTE		1700 MM
BANDEN		19.0/45X17 18PR
BODEMVRIJHEID		240 MM
AANDRIJVING MAAINUNIT		PTO V-SNAREN
PTO TOERENTAL		540 RPM
BENODIGD VERMOGEN		50 PK
WERKBREEDTE		1800 MM
DIAMETER ROTORAS		Ø160 MM
AANTAL KLEPELS		26 STUKS
TOERENTAL ROTORAS		2.100 RPM
DIAMETER NALOOPROL		Ø200 MM
LENGTE X BREEDTE X HOOGTE		5150 X 2195 X 2550 MM
MAXIMALE KIPHOOGTE		1290 MM

Om te kunnen reageren moet je zijn ingelogd. LOGIN of maak gratis een account aan.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie