Coevorden ziet biodiversiteit toenemen dankzij ecologisch bermbeheer |
|
|
|
|
| Meggie Olijslagers, idverde Advies,
dinsdag 15 augustus 2023 |
 |
| 109 sec |
Pilot van idverde Advies biedt hoopvolle resultaten
Biodiversiteit is een hot topic. Veel gemeenten begrijpen dat ze er iets mee moeten in hun bermbeheer om de soortenrijkdom in de natuur te beschermen (en zo onze voedselvoorziening niet verder in gevaar te brengen). Maar wat is de juiste aanpak? De gemeente Coevorden liet een pilot uitvoeren door idverde Advies, met hoopvolle resultaten.
| Volgens ecoloog Femke Cnossen zien steeds meer gemeenten in dat duurzaam bermbeheer noodzakelijk is |
De Drentse gemeente klopte in 2018 bij idverde Advies aan voor een ander beheerplan. Vanuit de wens om meer natuur-technisch bermbeheer uit te voeren, liet Coevorden 5 jaar lang een pilot uitvoeren om de effecten van het beheer op de biodiversiteit te monitoren. Dankzij de onderzoeksresultaten weet Coevorden precies hoe en waar zij voortaan doeltreffend haar bermen kan aanpakken en tegelijkertijd de natuur ondersteunt.
Nulmeting
Ecoloog Femke Cnossen vertelt dat in 2018 eerst een nulmeting is verricht. 'Coevorden liet tot 2018 de meeste bermen klepelen. Het verhakselen van alle planten die in bermen voorkomen, is een goedkope maaimethode. Het verwoest echter ook bloeiende planten, de bodem en berooft insecten van het ene op het andere moment van al hun voedselbronnen. Dat kan anders.'
 | | Tijdens de pilot zijn dertig bermen uitgekozen waar het nieuwe beheer is uitgevoerd. |
|
|
'Groen besef groeit bij gemeenten'
Volgens ecoloog Cnossen zien steeds meer gemeenten in dat duurzaam bermbeheer noodzakelijk is: 'Bermen vormen in intensief gebruikte agrarische gebieden voor veel planten en insecten een laatste toevluchtsoord. Voedsel- en nectarplanten die al lang uit de agrarische percelen verdwenen zijn, komen in bermen vaak nog voor. De laatste jaren zijn er verontrustende signalen over de snelle achteruitgang van karakteristieke planten, insecten en vlinders in bermen. Ongunstig bermbeheer speelt hierin waarschijnlijk een belangrijke rol.'
Aanpak in Coevorden
Tijdens de pilot zijn in de gemeente Coevorden dertig bermen uitgekozen waar het nieuwe beheer is uitgevoerd. 'Alle bermen voldeden aan bepaalde voorwaarden qua afmeting en grondsoorten. We hebben jaarlijks de insecten en vegetatie gemonitord. Dit deden we volgens de methode van Floron op stroken van honderd meter. Zo bekeken we elk jaar exact dezelfde vierkante meters.'
Drie soorten bermbeheer getest
Op de geselecteerde bermen heeft idverde Advies drie verschillende soorten ecologisch bermbeheer getest: hooiland, schraal graslandbeheer en maaizuigbeheer met een eco-kop (zodat minder insecten worden opgezogen). Zo wilde Coevorden erachter welke manier van beheer het beste is voor de biodiversiteit.
 | | Coevorden zag dankzij ecologisch bermbeheer tussen 2018 en 2022 het aantal nectarplanten toenemen met 71 procent. |
|
|
Resultaten pilot
Coevorden zag dankzij ecologisch bermbeheer tussen 2018 en 2022 het aantal nectarplanten toenemen met 71 procent. Van 24,8 naar 42,5 per vierkante meter. Gemiddeld gezien steeg de biodiversiteitsscore (berekend met de Shannon index) met 122%. Van 41,1 naar 91,1. Bij alle drie de manieren van ecologisch bermbeheer was zo'n stijging te zien.
'Mijn hart maakte een sprongetje'
Cnossen licht de cijfers toe: 'Dus niet alleen het aantal planten is toegenomen, ook zijn er meer soorten bijgekomen. Bij de inventarisatie van insecten werd bovendien een zeer zeldzame bij gevonden. Mijn collega ving hem, maar mijn hart maakte ook een sprongetje, want de kleine bonte wespbij was nog nooit gevonden hier. Sterker nog, het aantal waarnemingen in Nederland van de afgelopen 10 jaar is op één hand te tellen. In een tijd dat bijen het zwaar hebben, is dit uiteraard goed nieuws.'
Duurzaam bermbeheer in het kort
• Biodiversiteit als doelstelling in beheerplan opnemen
• Maaitijdstip: pas maaien als planten hun zaad hebben kunnen zetten
• Faseren: Niet alles ineens maaien, zodat insecten hun levenscyclus kunnen voltooien
• Maaien en afvoeren: niet meer klepelen en maaisel afvoeren zodat de bodem verschraalt, waardoor meer soorten een kans krijgen om te groeien.
|
| LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
|
 | |
Agribex 2025
|
woensdag 3 december 2025
t/m zondag 7 december 2025 |
|
|
|
|
|
|
|
