Wenen als wereldkampioen vergroening? |
|
|
|
|
 |
| 127 sec |
Van treinknooppunt naar spoorwegpark: Oude infrastructuur maakt ruimte voor natuur
Het klimaat van Wenen warmt sneller op dan in veel andere Europese steden. Door de centrale ligging wordt de stad niet afgekoeld door zeewinden. De verkoeling van een koude Alpenwind dreigt te verdwijnen wanneer door klimaatverandering de gletsjers smelten. Daarnaast heeft de stad last van hitte-eilanden: delen van de stad waar het tot wel 10 graden warmer kan zijn dan in groenere of schaduwrijke gebieden. Hoe gaat de stad met deze uitdagingen om?
| Lilli Lička op het Future Green City World Congress in Utrecht. Fotografie: Martijn Beekman |
Aangevlogen door fans
Tijdens haar lezing op het Future Green City World Congress, georganiseerd door Koninklijke VHG en Vereniging Stadswerk Nederland, besprak Lilli Lička een aantal stedelijke initiatieven in de Oostenrijkse hoofdstad om de leefomgeving te verbeteren. Lička is een deskundige op het gebied van landschapsarchitectuur en stedelijk groen. Haar reputatie snelde haar vooruit: voor de lezing werd zij aangevlogen door fans die een app bouwden die was gebaseerd op een van haar parkprojecten in Wenen.
|
|
Het streven is om te zorgen dat iedereen binnen 250 meter toegang heeft tot stedelijk groen
| |
|
Volgens Lička is de Weense overheid zich bewust van de urgentie van de klimaatcrisis. Het ontbreekt de Zwitserse dan ook niet aan nationale trots. Ze claimt dat de helft van de stadsoppervlakte van Wenen al is bedekt met groen, in de vorm van stadsparken, grasvelden of bossen. Met deze prestatie staat Wenen ook regelmatig bovenaan top-10-lijstjes van groenste steden. Bij een koppositie horen ook grote ambities. De Weense overheid streeft ernaar dat iedere inwoner binnen 250 meter van zijn of haar voordeur toegang heeft tot stedelijk groen. Dit gaat een stapje verder dan de 3-30-300 regel die in veel andere landen, waaronder Nederland, vaak wordt besproken.
Green space justice
Hoe komt het dat een stad als Wenen zo hoog scoort op groene lijstjes, en waarom is de stad zo ambitieus? Lička wijst naar de geschiedenis van de stad, waar sociaaldemocratische ideeën volgens haar altijd een grote rol hebben gespeeld. De overheid verzorgt bijvoorbeeld veel gemeentelijke woningbouw en is een van de grootste publieke verhuurders ter wereld. Dat maakt het stadsbestuur van Wenen ook een tikkeltje paternalistisch volgens Lička: Vadertje Staat zorgt goed voor de burgers. Vanuit deze achtergrond introduceert Lička de term 'green space justice'. Toegang tot groen is namelijk niet alleen een milieukwestie, maar ook een sociaal probleem. Hitte-eilanden komen vaker voor in armere wijken, en daar zijn ook minder groene voorzieningen. Bewoners van die wijken hebben vaak niet de middelen of de kracht om zelf te vechten voor meer groen. Volgens Lička ligt daar een belangrijke rol weggelegd voor de overheid.
|
|
Buurtbewoners toveren zelf hun omgeving om
| |
|
Grätzel Oases
In Nederland kennen we al een paar jaar de campagne 'tegelwippen', om burgers te activeren om zelf hun leefomgeving te vergroenen. Maar in Wenen gaan ze een stapje verder. Buurtbewoners kunnen kleine buurtparken aanvragen, de zogenaamde Grätzel Oases (letterlijk: buurt-oases). Dit zijn openbare miniparken die inwoners kunnen aanvragen bij de overheid. Zij mogen dan de parkeerplaatsen voor hun woning of bedrijf vergroenen, als het maar openbaar toegankelijk blijft. Buurtbewoners toveren zo zelf hun eigen omgeving om, en creëren ontmoetingsplekken en autoluwe straten.
Spoorwegpark
Het lijkt een open deur, maar in Europa zijn de meeste steden voor een groot gedeelte al gebouwd. Daarom vraagt Lička zich vooral af welke verbeteringen er mogelijk zijn in de reeds gebouwde stad. Volgens haar gaat dat vaak om niet-bouwen in plaats van wel-bouwen. Een goed voorbeeld van dat principe is het Westbahnpark in Wenen. Dit park wordt ontwikkeld op het terrein van het voormalige Westbahnhof. Na een herstructurering kwam er ruimte om een nieuwe bestemming te geven aan dit spoorwegknooppunt. Het voorstel voor het Westbahnpark stamt uit 2019. Het plan is om een lineair park van 1,2 kilometer lang te realiseren. In een promotiefilm laten acteurs met luchtzakken zien hoe de frisse parklucht in de toekomst via de spoorroute de bebouwde stad instroomt. In Wenen dromen ze al van deze verkoeling.
| LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
| |
Iedereen kan gratis kleine advertenties plaatsen via zijn eigen account.
|
|
|
|
 | |
Agribex 2025
|
woensdag 3 december 2025
t/m zondag 7 december 2025 |
|
|
|
|
|
|
|
