Inclusieve speelplek in het Belgische Rollegem

ARTIKEL

MARKT & ACTUEEL

BELEID & JURIDISCH

Marion de Graaff, donderdag 5 december 2024

158 sec

'Samen spelen, daar gaat het om'

De stad Kortrijk wilde in haar deelgemeente Rollegem een bestaande speelplek laten omvormen tot een inclusieve speelplek. De locatie ligt centraal in een woonwijk waar ook een basisschool, een zorginstelling voor kinderen met een beperking en een sportcomplex zijn gevestigd. De insteek was dat die verschillende doelgroepen van de speelzone gebruik zouden kunnen maken. Dat is uitstekend gelukt.

Er staan geen toestellen op deze speelplek die enkel geschikt zijn voor kinderen met een beperking.

'Zo'n vraag is best een uitdaging', zegt Koen Kint, adviseur bij BOERplay voor de Belgische markt. Hij was nauw betrokken bij de aanleg van de inclusieve speelplek. 'Het gaat hier om kinderen in de leeftijd van drie tot minstens achttien jaar, valide, mindervalide en rolstoelafhankelijk. We wilden niet dat het terrein het predicaat 'alleen voor kinderen met een beperking' zou krijgen. Samen spelen, daar gaat het om. Vandaar dat er op de speelplek geen toestellen staan die alleen geschikt zijn voor kinderen met een beperking. Iedereen kan overal gebruik van maken, op zijn of haar eigen manier. Het ontwerpteam deelde het terrein op in drie zones: een deel voor de allerkleinsten, een gedeelte voor de iets oudere kinderen en een deel voor de hoogste leeftijdsgroep.'

Koen Kint

Wensenlijstje

Voor het uitbreiden en vernieuwen van de speelplek kwam de gemeente Kortrijk met een wensenlijstje. Kint: 'Er moest een aantal oudere toestellen blijven staan. De speelplek moest echt 100 procent inclusief zijn én het ontwerp moest eenheid uitstralen. Twee andere voorwaarden waren dat er voor natuurlijke speelelementen werd gekozen en dat de bodem water moest doorlaten. Dat laatste hebben we gerealiseerd door Tiger Mulch toe te passen onder en rond de speeltoestellen. Ook het grindpad dat door het terrein loopt, is open van structuur. De toestellen zelf zijn zo ontworpen dat er geen regenwater in blijft staan. Ze zijn bijna allemaal vervaardigd van FSC-gecertificeerd robiniahout in combinatie met rvs.'

Spelen, ontdekken, bewegen

Op het inclusieve speelterrein in Rollegem worden kinderen uitgedaagd om te spelen, te ontdekken en te bewegen. Er staat een zandspeeltafel die deels in de zandbak en deels over het pad is aangelegd, zodat een buggy of rolstoel gemakkelijk kan aanschuiven. De bijbehorende zandtakel is vanuit de zandbak en vanaf het pad te bedienen. Ook een kabelbaan en een glijbaan maken deel uit van de speelplek. Beide zijn bereikbaar middels een licht oplopende hellingbaan. De glijbaan is extra breed en dus geschikt om met een ander kind of een ouder/begeleider vanaf te glijden. Het sporttoestel 'Challenger' is misschien wel het meest uitdagend, omdat het verschillende moeilijkheidsgraden en niveaus in zich heeft.

In de eerste plaats moet de plek zelf fysiek goed toegankelijk zijn

Aanleg

Er zijn verschillende aspecten waar goed op gelet moet worden bij de aanleg van een inclusieve speelplek. Kint legt uit: 'In de eerste plaats moet de plek zelf fysiek goed toegankelijk zijn, en dat geldt net zozeer voor alle onderdelen van het terrein. Wie zich per rolstoel beweegt, kan geen trap op, maar wél een hellingbaan. Soms kan een kleine aanpassing aan een speeltoestel een groot verschil maken. Inclusiviteit heeft niet alleen betrekking op een eventuele beperking. Ook verschillen in etniciteit, cultuur, taal, geslacht, leeftijd, religie en speelbehoeften doen ertoe. Een inclusieve speelomgeving werkt verbindend als het gaat om respect, begrip en acceptatie. Verder is samen spelen goed voor de sociale ontwikkeling. Je ziet dat er op zo'n inclusieve speelplek contacten worden gelegd, waar soms mooie vriendschappen uit groeien. Flexibiliteit is ook een facet: door een toestel of spel anders te (be)spelen, kunnen er soms meer of andere kinderen meedoen, afhankelijk van hun individuele behoeften en vaardigheden.'

Koen Kint, tweede van links: 'Je ziet dat er op zo'n inclusieve speelplek contacten worden gelegd, waar soms mooie vriendschappen uit groeien.'

Ontwerp bepaalt inclusiviteit

Zowel het ontwerp van een speelplek als geheel als dat van afzonderlijke speeltoestellen is belangrijk om inclusief spelen mogelijk te maken. Voor slechthorende of dove kinderen is het belangrijk dat andere zintuigen worden gestimuleerd. Denk aan lekker ruikende planten op het speelterrein, of wanden met objecten om de tastzin te prikkelen. Kinderen die niet of slecht kunnen zien, hebben behoefte aan speeltoestellen met heldere kleuren, dingen die geluid maken, planten die ze kunnen ruiken en voelen. Wie een fysieke beperking heeft, is veelal afhankelijk van een rolstoel. De aanleg van het terrein bepaalt of de toestellen goed bereikbaar zijn. Daarbij gaat het niet zozeer om klimtoestellen, maar bijvoorbeeld om een zand- of watertafel. Voor een fysiek beperkt kind is een schommel met een kuipzitje een prachtige oplossing. Kinderen met cognitieve of neurologische beperkingen kunnen lekker snoezelen in een vogelnestschommel.

Samen op de glijbaan
'Kun je me horen? Over!'

Navolging

Kint is trots op het eindresultaat en hij is niet de enige: 'De opdrachtgever, dus de stad Kortrijk, pronkt ermee en is intussen al meerdere keren met collega-gemeentebestuurders op bezoek geweest in Rollegem. Ook de kinderen in de wijk, van de basisschool en van de zorginstelling, zijn heel blij met de inclusieve speelplek. Ze maken er met veel plezier gebruik van. Dit geslaagde project is een voorbeeld dat op heel veel plaatsen navolging kan krijgen.'

Iedereen kan meedoen en iedereen is welkom!

BOERplay B.V.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie