Circulair beleid en bewonerswensen: een dilemma |
|
|
|
Annelies de Jong,
woensdag 16 april 2025 |
 |
| 128 sec |
Gemeenten staan voor de uitdaging om het landelijke duurzaamheidsbeleid te implementeren en zo bij te dragen aan de klimaatdoelen en de circulaire economie. Dit betekent onder andere het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen en het vermijden van afval door het stimuleren van hergebruik van materialen. Programma's zoals het Klimaatakkoord, het Grondstoffenakkoord en de Omgevingswet verplichten gemeenten om duurzamer te opereren.
Hergebruik in het Rensenpark te Emmen |
Een praktische manier om dit te realiseren, is de toepassing van een circulaire benadering bij de herinrichting van speelplekken in de openbare ruimte. Denk hierbij aan renovatie en hergebruik van oude speeltoestellen in plaats van volledige vervanging door nieuwe toestellen. Hoewel dit circulaire beleid zorgt voor kostenbesparing en duurzaamheid, stuiten gemeenten regelmatig op weerstand van bewoners. De kloof tussen het doel, duurzaamheid, en de verwachtingen die bewoners hebben van vernieuwing kan leiden tot misverstanden en frustratie.
Bewonersverwachtingen
Terwijl de gemeente streeft naar duurzaam beleid en circulaire oplossingen, draait de perceptie van bewoners vaak om de zichtbare verandering. Bewoners willen dat speelplekken worden vernieuwd. In hun verwachting betekent dit nieuwe speeltoestellen. Een speelplek die vernieuwd wordt met hergebruikte of gerenoveerde toestellen, terwijl elders wel sprake is van nieuwe toestellen, kan leiden tot een gevoel van onrechtvaardigheid, doordat bewoners de achtergrond van de gemaakte keuzes niet kennen. Zij zien dat hun wijk niet hetzelfde krijgt als andere wijken, waar de bewoners directe vernieuwing ervaren. In hun optiek krijgt hun wijk minder prioriteit dan andere wijken. Dit kan het vertrouwen in de gemeente ondermijnen.
 | 'We hebben de keien geïntegreerd in het toestel door balansonderdelen toe te voegen en ze onderdeel te maken van de balanceerroute' |
|
|
Niet alle bewoners zijn al op de hoogte van de waarde van circulair beleid en duurzaam hergebruik. Ze zien hergebruik vaak als een kosteneffectieve oplossing die hen niet ten goede komt, in plaats van een duurzame keuze die uiteindelijk voordelen oplevert voor de lange termijn.
|
Terwijl de gemeente streeft naar duurzaam beleid en circulaire oplossingen, draait de perceptie van bewoners vaak om de zichtbare verandering
| |
|
Meerwaarde toevoegen
Circulair beleid draait om het maximaliseren van de levensduur van materialen en het vermijden van verspilling. Het is interessant om een economisch afgeschreven schommel die technisch nog in goede staat verkeert, te behouden en het budget te gebruiken voor het toevoegen van extra speelwaarde voor kinderen. Het beschikbare budget kan bijvoorbeeld worden ingezet voor het toevoegen van (natuurlijke) speelelementen, zoals een klimboom, klimrotsen, een wadi, een zand- en watertoestel of een klimtoestel. Zo worden speelplekken verrijkt met elementen die de fysieke uitdaging, creativiteit en sociale interactie bevorderen, in plaats van simpelweg te investeren in extra toestellen voor dezelfde speelwaarde.
 | Een plek om van laag naar hoog te klimmen en te klauteren, met als beloning van de hoge glijbaan glijden als het je is gelukt helemaal bovenin te komen. |
|
|
Betrokkenheid vergroten
Draagvlak creëren voor circulariteit begint met duidelijke communicatie. De gemeente kan bijvoorbeeld uitleggen welke voordelen het circulaire beleid biedt voor de wijk, naast het verminderen van afval, en hoe hergebruik van toestellen bijdraagt aan een duurzamere wijk, klimaatdoelen én meer speelplezier voor hun kinderen. Ook belangrijk is om bewoners te laten zien dat circulaire keuzes niet alleen nu, maar ook later voordelen opleveren, met het oog op de toekomst van hun kinderen. Tijdens de herinrichting van een project is het interessant om vanuit deze inzichten bewoners te vertellen waarom bepaalde toestellen behouden blijven. Aansluitend kunnen bewoners actief meedenken over de speelwaarden die ze nog zouden willen toevoegen aan de speelplek. Daarbij is het belangrijk dat ze geholpen worden om ver vooruit te kijken, omdat de wensen van hun kinderen de komende jaren zullen veranderen. Door bewoners te laten zien dat circulair beleid het milieu ten goede komt én de speelwaarde toevoegt, kunnen potentieel negatieve sentimenten worden veranderd in betrokkenheid en enthousiasme. Het delen van succesverhalen uit andere wijken kan daarbij helpen, evenals het visueel maken van het effect van duurzame keuzes.
|
Draagvlak creëren voor circulariteit begint met duidelijke communicatie
| |
|
Conclusie
Circulair beleid vraagt om meer dan alleen uitvoering; het vereist een dialoog met bewoners. Het betrekken van bewoners bij de te maken keuzes zorgt voor meer acceptatie en een groter draagvlak. Een goed uitgevoerd circulair beleid leidt tot minder verspilling en tot uitdagender speelplekken voor kinderen en ouders. Iedereen wint!
 | Het oude toestel bij het Rensenpark had twee glijbanen, een glijstang en verschillende keien die hergebruikt konden worden. |
|
|
 | 'We hebben de glijbanen en glijstang hergebruikt in het nieuwe speeltoestel. Hierdoor konden we voor hetzelfde budget meer speelwaarden toevoegen aan het speeltoestel.' |
|
|
LOGIN
met je e-mailadres om te reageren.
|
|
|
Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|