Verruiging van plantsoen: gewoon doen |
|
|
|
|
| Martin Heinen,
dinsdag 10 juni 2025 |
 |
| 113 sec |
Een missie om biodiversiteit een vanzelfsprekende plaats te geven in onze leefomgeving
Het is 1980. Ik sta als stagiair bij een hoveniersbedrijf te schoffelen in een strak aangelegde groenstrook langs een flat. Zevenblad, hondsdraf, nagelkruid: al dat 'waardeloze' onkruid verdwijnt genadeloos onder mijn schoffel. Als ik er verdelgingsmiddel overheen moet doen, weiger ik, milieubewust als ik toen al was. Gelukkig mocht ik iets anders gaan doen.
De natuur naar onze hand zetten: dit ideaalbeeld is decennialang aan ons gedoceerd en heeft geleid tot monotone, gecultiveerde plantsoenen. Van jongs af had ik daar moeite mee. Liever liet ik me inspireren door de natuurtuinen van Louis le Roy en de wervelende combinaties van wilde en traditionele beplanting. Het is onbeschrijflijk hoe biodiversiteit hierdoor opbloeit en hoe onze leefbaarheid verbetert. Denk aan een schonere lucht en minder wateroverlast en hittestress.
Het is fijn om te zien dat de vraag naar groene woonwijken vol biodiversiteit toeneemt. Maar als adviseur ecologie bespeur ik vaak genoeg ook twijfels: bij bewoners, hoveniers, ontwikkelaars, gemeenten en woningcorporaties. Is al dat groen wel veilig, beheer(s)baar en maakt de wijk geen onverzorgde indruk? Als fan van natuurinclusief werken en bouwen is het verleidelijk om op de preekstoel te gaan zitten, maar liever probeer ik die weerstand te begrijpen.
Braamsluiper, zwartkop en fitis
Een veelgehoorde zorg is dat mensen zich onveilig voelen in een omgeving met veel bomen en dicht struikgewas. Vlak bij mijn huis snoeit de gemeente om die reden iedere winter een strook van enkele honderden meters vol struiken op tot de kroonlaag. Goed voor het zicht op het pad erachter, maar struikbroedende vogels zoals de braamsluiper, zwartkop en fitis hebben die laag tussen kroon en bodem écht nodig om te nestelen. En de werkzaamheden verstoren de egels in hun winterrust. Wil je ecologische meerwaarde toevoegen én doorzicht creëren, dan kun je de beplanting beter onderbreken met bijvoorbeeld ruigtekruiden of bramenranden.
Forse snoei geeft ongeremde hergroei.
Natuurinclusief werken zou ook leiden tot intensiever en duurder beheer. Maar jaarlijks alles intensief snoeien en maaien is duur en lang niet altijd nodig. Het is goedkoper en ecologisch waardevoller om beheer bijvoorbeeld te beperken tot het inkorten van overhangende takken en het eens in de zoveel jaar afzetten van een hol uitgroeiende struik. Verder zie ik regelmatig dat bramen tot de grond toe worden weggemaaid. Maar forse snoei geeft ongeremde hergroei. Het is beter om die bramenrand te laten staan en alleen overhangende takken weg te halen: dit is goed voor vogels, zoogdieren, insecten én de portemonnee.
Een veilig gevoel en praktisch, betaalbaar beheer zijn begrijpelijke eisen, die goed verenigbaar zijn met een natuurinclusief ontwerp. Maar hoe ga je om met de uitspraak dat het groen in de wijk er onverzorgd uitziet? Wel, biodiversiteit vergroten betekent acceptatie van enige verruiging. Twijfelaars losweken van het idee dat alles strak onderhouden moet zijn: dát is hierbij de uitdaging. Ik ga met ze in gesprek en neem ze mee naar buiten, zodat ze zien wat verruiging van groen allemaal oplevert. Vaak valt het kwartje dan ineens, groeit het respect voor biodiversiteit en zien ze in: verruiging van plantsoen is een kwestie van doen.
Martin Heinen
De auteur, Martin Heinen (65), werkt ruim 40 jaar in de natuursector, waarvan 19 jaar als adviseur ecologie bij Ecogroen (www.ecogroen.nl). Hij is gespecialiseerd in natuurinclusief ontwerp en houdt zich bezig met het vergroenen van wijken en steden. In zijn vrije tijd geeft hij lezingen over dit thema. Zijn missie is om biodiversiteit een vanzelfsprekende plaats te geven in onze leefomgeving.
|
| EcoGroen Advies & Ingenie... | |
| |
| LOGIN
met je e-mailadres om te reageren.
|
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
