‘Ik had een haat-liefdeverhouding met de waterschappen’ |
|
|
|
|
| Paul van der Sneppen,
donderdag 30 augustus 2018 |
 |
| 217 sec |
Milieuactivist voegt zich in de rol van waterschapsbestuurder
Ooit was hij als lobbyist en actievoerder werkzaam bij een milieuorganisatie. Nu bezet hij namens Water Natuurlijk een zetel in het algemeen bestuur van waterschap Rijn en IJssel. Stad+Blauw wil weten hoe Ruud Pleune de transitie maakt van milieuactivist naar waterschapsbestuurder. 'Het waterschap beweegt nog wat traag. Maar je moet vooral niet gaan vastzitten in de frustratie daarover. We leveren goed werk en we zijn in beweging.'
 |
Pleune studeerde meteorologie. Daarna promoveerde hij in de bestuurskunde. Met het weer heeft hij tegenwoordig professioneel weinig meer van doen, maar die promotie geeft al wat aan hoe zijn loopbaan zich verder zou gaan ontwikkelen. Na zijn promotie ging Pleune werken voor Waterpakt, een samenwerkingsverband van milieuorganisaties, dat zich vooral bezighoudt met lobbyen voor goede waterkwaliteit. Vanaf dat moment lopen water en waterkwaliteit als rode draad door zijn loopbaan.
Partner
Toch is de overgang van lobbyen en actievoeren naar de rol van bestuurslid van een waterschap een grote sprong. 'Ik had aanvankelijk een haat-liefdeverhouding met de waterschappen. Bij Waterpakt voerden we onder meer een lobby voor een scherper mestbeleid. Ik zag de waterschappen daarin wel voor me als partner. Maar pogingen om ze in onze missie mee te krijgen, liepen op niets uit. De waterschappen stelden zich op het standpunt dat ze er voor iedereen moeten zijn.'
En dus probeerden Pleune en zijn medestanders de waterschappen mee te krijgen bij stimuleringsmaatregelen voor boeren. 'Om ze te bewegen om minder te vervuilen, dus. Maar daar wilden ze ook niet in mee. Ze stelden zich op het standpunt dat ze boeren niet uit publieke middelen wilden betalen om minder te vervuilen. Ik kon geen kant op met de waterschappen. Ik wist gewoon niet wat ik met ze moest.'
Tekst loopt door onder de afbeelding
Regentesk
Pleune ervoer de waterschappen toen nog als onbeweeglijk en zelfs nog wat regentesk. Maar hij zag ook hoe ze in beweging waren. Ze worden allengs opener en democratischer, vindt hij. De contacten binnen de waterschappen vindt hij bovendien stimulerend. 'De flegmatiek van de organisatie ligt zeker niet aan de individuele mensen die er werken. Het is een bedrijfscultuur, een veranderende bedrijfscultuur bovendien. Ik heb ervaren dat veel mensen bij de waterschappen erg begaan zijn met thema's die ik ook belangrijk vind. En dus besloot ik me verkiesbaar te stellen voor het algemeen bestuur.'
|
|
‘Waterschappen zijn ook onzichtbaar doordat ze goed werk leveren’
| |
|
In maart 2015 nam Pleune namens de partij Water Natuurlijk zitting in het bestuur van het waterschap Rijn en IJssel, het waterschap in zijn regio. Een van zijn ambities is om het waterschap meer op het netvlies van de burger te krijgen. 'Daar slagen we nog niet heel erg in. Maar dat komt ook doordat we gewoon heel goed werk leveren. De burger ervaart weinig problemen. We halen niet zo vaak de krant.'
Toch kan het waterschap veel meer aan profilering doen, vindt Pleune. De gemeenten slagen er vaak veel beter in om thema's op de burger over te brengen. Als voorbeeld noemt hij maaionderhoud. 'Dat is een aanknopingspunt. Burgers hebben daar best veel over te zeggen. Zo hoor ik burgers er soms over klagen dat ergens te vroeg wordt gemaaid, als alles nog in bloei staat. Of ze melden dat ergens nesten worden weggemaaid. In de gemeente Zutphen heeft de politiek burgers gevraagd om mee te denken over water- en oeverbeheer. Daar komen dan maar liefst zestig initiatieven uit voort, allemaal suggesties voor hoe het beter kan.'
Tekst loopt door onder de afbeelding
Defensief
Het waterschap lijkt daar nog niet goed mee overweg te kunnen, constateert Pleune. Dat reageert vooral defensief. 'We leggen dan keurig uit waarom we dingen doen en volgens welke regels en normen. Vervolgens worden de burgers bedankt voor hun belangstelling en input en daarmee is de kous dan af.'
|
|
'Bij de gemeente is die dialoog kennelijk wel mogelijk. Waarom lukt het ons dan niet, vraag ik mij af'
| |
|
Dat vond de waterschapsbestuurder teleurstellend. Hij stapte naar de verantwoordelijke heemraad en vond daar een medestander, die de kwestie vervolgens weer binnen de organisatie op de agenda zette. ‘Dan zie je dat er een lang traject in beweging wordt gezet. Te lang, wat mij betreft. Ik zeg dan: nodig die mensen uit en praat met ze. Bij de gemeente is die dialoog kennelijk wel mogelijk. Waarom lukt het ons dan niet, vraag ik mij af.’
Ondersteunen
Daar ziet Pleune ook een taak voor zichzelf weggelegd. 'Ik wil zelf burgerinitiatieven opzoeken en daarbij aanhaken. Ik wil kijken hoe we ze actief kunnen ondersteunen.' Die taak wordt allengs ook meer van de waterschappen verlangd, merkt Pleune. 'Er zijn tegenwoordig een hoop zaken waar burgers zich druk om maken waar je vijftien jaar geleden nog niemand over hoorde. We profileren ons alleen nog onvoldoende als gesprekspartner. Daar hebben we nog een slag te maken.'
Toch zijn er ook situaties waarin het waterschap zich juist heel goed profileert ten opzichte van de burger. Het lijkt alsof het waterschap het vooralsnog makkelijker vindt om een goede dialoog aan te gaan met burgers wanneer men zelf het initiatief neemt. 'Bij Zutphen willen we bijvoorbeeld een aantal windmolens plaatsen. We vinden dat burgers daar nauw bij betrokken moeten zijn. We willen niet alleen draagvlak creëren, maar ook volledig transparant zijn in het hele proces. Dat gaat zelfs zo ver dat we keukentafelgesprekken voeren bij mensen thuis.'
Projectontwikkelaar
Dat kost tijd en dus geld, realiseert Pleune zich. Toch vindt hij dat ze er goed aan doen. 'De reacties die we daarover terugkrijgen van de betrokkenen spreken boekdelen. Zelfs mensen die helemaal niet gelukkig zijn met zo'n windmolen, zeggen dat ze blij zijn dat het project in handen is van het waterschap en niet van een projectontwikkelaar.'
Tekst loopt door onder de afbeelding
 | | Kajak in de rivier de Berkel |
|
|
Een andere best practice die Pleune Stad+Blauw graag wil tonen, is de ontwikkeling van het Wijnhofpark in Zutphen, waar waterschap Rijn en IJssel nauw bij betrokken was. Het waterschap had plannen om het riviertje de Berkel daar weer zijn natuurlijke loop terug te geven. Bewoners van de aangrenzende wijk Voorsteralleekwartier-Zuid haakten bij dat plan aan met een eigen plan voor het gebied aan de oevers van de rivier. Uit die plannen ontstond in 2010 het Wijnhofpark. De wijk zelf is inmiddels omgedoopt tot Berkelpark.
Navolging
'Het Voorsteralleekwartier-Zuid is, althans voor Zutphense begrippen, altijd een probleemwijk geweest. Door burgers de ruimte te geven om hun omgeving zelf mede vorm te geven, is daar drastisch verandering in gekomen. Dit is beslist een project waarbij we als waterschap adequaat ingespeeld hebben op wensen en initiatieven van burgers. Dat mag van mij vaker navolging krijgen.'
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
