Rotterdam mobiliseert stakeholders voor aanpak duizendknoop

ARTIKEL

Paul van der Sneppen, woensdag 20 februari 2019

162 sec

Woningcorporaties blijven nog aan de zijlijn

'Hadden we geweten dat de belangstelling zo groot zou zijn, dan hadden we plaats geboden aan twee keer zoveel mensen', zegt Aad van Leeuwen over de Expertmeeting Japanse duizendknoop, afgelopen december. De stakeholdersbijeenkomst moet de opmaat zijn naar een gezamenlijke aanpak van duizendknoop in de regio. Van Leeuwen, beheerder groene buitenruimte bij de gemeente Rotterdam, is voorzichtig hoopvol over die samenwerking. 'De eerste stap is gezet.'

Japanse duizendknoop

Die eerste stap betreft de inventarisatie en de monitoring van het probleem. Bezoekers van de stakeholdersbijeenkomst hebben de intentie uitgesproken om data over duizendknoop centraal te gaan verzamelen bij het Rotterdamse Bureau Stadsnatuur. De gemeente en het Havenbedrijf Rotterdam doen dat al. Navraag bij Bureau Stadsnatuur leert dat ook een andere grote terreinbeheerder uit de regio zich daar al heeft gemeld. De gemeente Schiedam wil laten onderzoeken hoe groot het probleem van duizendknoopwoeker binnen haar gemeentegrenzen is. Alle data uit die inventarisatie worden straks verzameld en beheerd door Bureau Stadsnatuur, zo is het plan.

Inventarisatie

In de regio Rotterdam lijkt daarmee, althans voorlopig, een oplossing gevonden voor een belangrijk vraagstuk bij de gecoördineerde aanpak van duizendknoop: de inventarisatie. De initiatiefnemers, de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam, lopen daarmee vooruit op aanwijzingen die moeten komen van een landelijk duizendknoopprotocol. Dat protocol wordt, samen met enkele partners, ontwikkeld door kennis- en innovatiecentrum Stichting Probos in Wageningen.
Het landelijke duizendknoopprotocol begint al aardig vorm te krijgen, laat Joyce Penninkhof van Probos weten. Eén van de vraagstukken waarmee de samenstellers echter nog worstelen, is de vraag door wie en waar de data over duizendknoop het beste kunnen worden beheerd. 'Moet dat landelijk geregeld worden, of toch beter regionaal?' vraagt Penninkhof zich hardop af. 'En als je de database regionaal beheert, dan rijst weer de vraag hoe je zo'n regio moet afbakenen. Dat zijn vragen waar we nog niet uit zijn.'

'Een landelijk protocol voor de aanpak van duizendknoop is in de maak'

Bewustzijn

Een ander obstakel in de gecoördineerde aanpak van duizendknoop is het bewustzijn bij organisaties. Lang niet alle terreinbeheerders hebben de gevaren van duizendknoopwoeker goed op het netvlies. De gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam hebben, als organisatoren van de stakeholdersbijeenkomst, een enquête gehouden onder de bezoekers. Er is onder meer gevraagd naar de herkomst van de circa honderd gasten. Grote afwezige zijn de woningbouwcorporaties, zo lijkt het. Nul procent, geeft de enquête-uitslag aan. Die uitslag is niet helemaal loepzuiver. Van Leeuwen heeft afgevaardigden van welgeteld één woningbouwvereniging gezien en gehoord tijdens de bijeenkomst. 'Maar die geven aan dat ze inderdaad moeite hebben om het probleem binnen hun organisatie op de agenda te krijgen.'

Ze staan daarin zeker niet alleen, zo blijkt uit de enquête. Maar liefst 27 procent van de ondervraagde bezoekers van de stakeholdersmeeting geeft aan dat de organisaties die ze vertegenwoordigen duizendknoop nog niet echt als probleem ervaren.

Tekst loopt verder onder de afbeelding

Aad van Leeuwen: 'De beste aanpak van duizendknoop verschilt per situatie.'
Joyce Penninkhof: 'Ook de communicatie over duizendknoop verdient aandacht.'

Communicatie

Ook Penninkhof herkent dat probleem. Het protocol waar Probos aan werkt, moet daarom ook praktische richtlijnen formuleren voor de communicatie over duizendknoop binnen organisaties. 'We gaan niet alleen in op praktische vraagstukken rondom het beheersen en bestrijden van duizendknoop. Het protocol gaat ook over communicatie over en bewustwording van het probleem. Als mensen de plant niet herkennen, bijvoorbeeld, krijgt het probleem ook niet snel de urgentie die het verdient.'

'In onze gemeente leeft die urgentie zeker wel', zegt Van leeuwen. 'Het college heeft de duizendknoopproblematiek en de urgentie daarvan goed begrepen. De behoefte om stakeholders erbij te betrekken, komt uit die urgentie voort. We willen als gemeente insteken op een goed gecoördineerde aanpak. Vandaar een stakeholdersbijeenkomst als openingszet.'

Tekst loopt verder onder de afbeelding

Onverwacht veel belangstelling voor expertmeeting in Rotterdam

Netwerken

Over de vraag hoe de bijeenkomst moet leiden tot een brede aanpak van duizendknoop, tast ook Van Leeuwen nog in het duister. 'We hebben geen draaiboek. Voorlopig is het vooral kennis delen en netwerken. Dat is al winst. Je moet elkaar zien te vinden om te kunnen samenwerken. Maar wat de beste aanpak is, is vaak ook afhankelijk van de situatie.'

Hoezeer situaties en belangen kunnen leiden tot verschillen in aanpak, is binnen de Rotterdamse gemeentegrenzen al goed te zien. 'Als gemeente zetten we vooral in op het beheersbaar houden van de plant. Het Havenbedrijf daarentegen gaat veel eerder over tot actief bestrijden en gebruikt daarbij ook meer rigoureuze maatregelen. Dat heeft onder meer te maken met economische belangen. Het Havenbedrijf geeft veel grond uit aan ondernemingen die daarop willen bouwen. Die wil je natuurlijk niet opzadelen met duizendknoop. Ook heeft het Havenbedrijf enorm veel ondergrondse infrastructuur te beschermen. Daarbij zijn de risico's op economische schade, maar ook veiligheidsrisico's, soms heel bepalend voor de aanpak.'

Het opstellen van één protocol voor een landelijke aanpak van duizendknoop is dus geen sinecure. Maar dat er veel behoefte is aan samenwerking en een meer gecoördineerde aanpak, blijkt uit de belangstelling voor de stakeholdersbijeenkomst in Rotterdam. Probos verwacht het protocol voor de aanpak van duizendknoop medio juli of in augustus te kunnen publiceren.

REACTIES

		Jan Putters Thursday 7 March 2019

download artikel

Tip de redactie