'Binnenkort doet Verheij de onkruidbeheersing helemaal elektrisch'

ARTIKEL

Karlijn Raats, dinsdag 4 mei 2021

234 sec

Gemeente Altena kent bij onkruidbeheer extra waarde toe aan duurzaamheid en kwaliteit

De fusiegemeente Altena, die sinds 2019 bestaat, heeft deze schaalvergroting aangegrepen om haar ambities scherper neer te zetten en uit te voeren. De gemeente kiest voor kwalitatieve gelijkmatigheid door beheer op basis van beeld en streeft daarbij naar minder CO2-uitstoot. Verheij Integrale groenzorg voert het onkruidbeheer uit in Altena-West.

Paul Schouten bij de veegwagen op groen gras (CNG)

De gemeente Altena is flink in oppervlak toegenomen. Na de samenvoeging van drie gemeenten met daarin tientallen dorpskernen bedraagt de totale oppervlakte nu 255 km2. Met de auto doet men een uur over de afstand van het uiterste westen naar het uiterste oosten en bijna een half uur van noord naar zuid.

Aangezien de gemeente een eigen buitendienst heeft en samenwerkt met de sociale werkplaats MidZuid in Oosterhout, werkt Altena op onderhoudsgebied met losse uitvragen in plaats van integrale bestekken. 'Bovendien zien wij onkruidbeheer en -onderhoud als een specialisatie. Dat kan niet elke aannemer even goed', aldus Alex Bast, senior adviseur groen bij de gemeente Altena en directievoerder onkruidbeheer. Om de kwaliteit van de city cleaning te waarborgen, heeft Altena haar gebied opgedeeld in twee delen. Verheij doet het onkruidbeheer in Altena-West, in de kernen Werkendam, Sleeuwijk, Uppel, Nieuwendijk, Hank, Dussen, Woudrichem, Oudendijk en Rijswijk. 'Die gebiedsopdeling is ingegaan in 2020', vertelt Bast. 'Daarvóór zagen we dat het niet goed ging; de aannemer moest te grote afstanden afleggen. Dat ging ten koste van de kwaliteit.'

Emvi

Vanaf eind 2020 ging Verheij aan het werk, tot grote tevredenheid van Altena. 'Door de schaalvergroting na de fusie hebben we meer te maken met Europese openbare aanbestedingen. Omdat onze gemeente, in het bijzonder onze wethouder, de lokale economie in een straal van zo'n 30 kilometer wil ondersteunen, hebben we voor het onkruidbeheer een emvi-aanbesteding gehouden. Hierdoor krijgen aannemers uit de omgeving de kans om fictieve kortingen te scoren op basis van hun meerwaarde en kan er specifiek beloond worden voor duurzaamheid en kwaliteit.'

In deze aanbesteding blonk Verheij volgens Bast uit in duurzaamheid en SROI. 'Ze hebben goed nagedacht over de planning, de inzet van materieel, het eindresultaat, de klanttevredenheid en de SROI-invulling en hebben een innovatieve kijk op de toekomst. Ze evalueren hun eigen bedrijf met regelmaat en schaffen geregeld nieuwe machines en gereedschappen aan.' Bast doelt op de audits die Verheij elk jaar uitvoert naar de interne bedrijfsvoering en projectuitvoering aan de hand van de CO2-Prestatieladder. Verheij heeft de afgelopen drie jaar een CO2-reductie behaald van 21,9 procent gerelateerd aan de omzet. Het bedrijf is daarnaast volop bezig met de energietransitie op het gebied van machines, gereedschappen en vervoersmiddelen.

Volgens de gemeente blonk Verheij in de aanbesteding uit op het gebied van duurzaamheid en SROI

Toekomstgericht

Eind 2020 werd een onkruidbeheercontract voor twee jaar overeengekomen, met de optie tot verlenging met nog eens twee jaar. Bast vertelt over de inhoud van het contract: 'Onze gemeente is al flink bezig met duurzaamheid. Zo vragen we 100 procent elektrisch vervoer. Verder stellen we alternatieve methodes, vegen en borstelen als eis voor het onkruidbeheer op (half)verhardingen en duurzame oplossingen voor het bosmaaien. Met welk materieel de groenaannemer dat doet, is aan hemzelf.'

'De meerwaarde van Verheij is dat ze met elektrische bosmaaiers werken en die op eigen locatie opladen met stroom die wordt opgewekt met zonnepanelen. Daarnaast kunnen ze maatwerk leveren per locatie met hun zelf ontwikkelde alternatieve onkruidbeheersingsmethode, het h2O-concept. Zo waren de sterk vervuilde parkeerplaatsen voorheen een bottleneck. Die werden een dag vóór de werkzaamheden begonnen afgezet met een informatiebordje erbij: "P vrijhouden i.v.m. onkruidbestrijding". Daar heeft Verheij nu een oplossing voor: binnen het h2O-concept worden machines gebruikt waarmee onder auto's door en over auto's heen gewerkt kan worden. Dat scheelt veel afzetwerk.'

h2o-concept

Met het h2O-concept beheert Verheij onkruid chemievrij met heet water en hete lucht. Het water wordt verwarmd met een eigen biomassacentrale, waarmee 's winters ook het bedrijfspand wordt verwarmd. Dit water wordt naar de werklocatie vervoerd met eigen voertuigen, met een inhoud variërend van 10.000 tot 30.000 liter. Op locatie worden de verschillende h2o-heetwatermachines met heet water afgevuld. Verheij werkt met het digitale route- en planningsysteem GeoGreen. Paul Schouten, projectleider bij Verheij, vertelt: 'In dit digitale systeem zetten we punten uit, zoals wijken, waar we onze medewerkers gericht naartoe sturen via routing op de tablet. Zo zorgen we dat ze de efficiëntste werkroute nemen. Via GeoGreen borgen we de effectiviteit van onze werkzaamheden.'

De werkzaamheden die Verheij uitvoert, zijn ook voor de gemeente zichtbaar in GeoGreen. De digitale beheerinformatie wordt realtime gedeeld met de gemeente Altena. Directievoerder Bast: 'Ik kan alles goed monitoren. Daarnaast controleren wij actief op het beeld.'

'Van een frequentiebestek op A-niveau zijn we omgeschakeld naar een beeldbestek met jaarrond B-niveau'

Vorig jaar werden er al op andere locaties testen met sensoren uitgevoerd.

Van frequentie naar beeld

Gemeenten moeten bij city cleaning altijd laveren tussen burgertevredenheid en (financiële) haalbaarheid. Volgens Bast is het geen sinecure om de budgetten op het niveau van vóór de fusie te houden. 'Bulkwerk is niet mogelijk, omdat de kwaliteit dan achteruitgaat door de grote oppervlakte', zegt hij. 'Bovendien is de kostprijs gestegen door de drukte in de groenaannemersmarkt.' De uitdaging die de schaalvergroting met zich meebracht, heeft ertoe geleid dat Altena de bestaande werkwijze van frequentie-onderhoud onder de loep nam. De gemeenteraad sprak zijn voorkeur uit voor beeldbestekken, samen met een uitgebreide informatiecampagne voor de burgers. 'Wij onderhielden alle locaties in de gemeente zesmaal per jaar op A-niveau', legt Bast uit. 'Tussen deze onderhoudsmomenten in verviel het niveau op sommige locaties naar C-niveau. Wij onderhouden nu alles op een beeld van B-kwaliteit, jaarrond. Dat betekent enerzijds dat sommige locaties een ronde worden overgeslagen als ze nog op B-niveau zijn; anderzijds geven we de garantie dat geen enkele locatie onder B-niveau duikt.'

Reductie CO2-uitstoot

Momenteel verwijdert het team van Verheij pleksgewijs onkruid met elektrische bosmaaiers met biologisch afbreekbaar maaidraad. Hiermee wil het bedrijf bijdragen aan het verminderen van de hoeveelheid niet-afbreekbaar plasticresidu die in de natuur terechtkomt.

Vanaf april zet Verheij zwaarder materieel in. Schouten: 'Dat mag volgens het contract een dieselmachine zijn, maar onze meerwaarde is dat we tóch duurzaam materieel gebruiken, gedreven door onze eigen ambitie. Onlangs hebben we een elektrische Posi-Trac van Nimos binnengekregen. Die zetten we binnenkort in voor de gemeente Altena.'

Achter de borstelmachine volgt een veegwagen. Momenteel rijden er twee RAVO-veegmachines op CNG (groen gas). 'Daarmee reduceren we de CO2-uitstoot al met 90 procent', aldus Schouten. 'De ontwikkelingen op het gebied van elektrische veegwagens gaan razendsnel. Zodra deze op de markt komen, schaffen we er direct een aan. Dan is de uitvoering van de onkruidbeheersing bij ons helemaal elektrisch.' Bast knikt: 'Dat bedoel ik met toekomstgericht.'

Bij enkele gemeenten worden proeven gedaan met sensoren in de grond, om het onkruidbeheer te optimaliseren

Sensoren die de grond in gaan

Sensoren

Verheij doet bij enkele gemeenten proeven met sensoren in de grond, om de onkruiddruk te kunnen meten en voorspellen aan de hand van factoren als vocht, bodemgesteldheid en temperatuur. Ook kunnen de sensoren worden ingezet om de grasgroei te voorspellen. 'Natuurlijk kun je ook het weerbericht volgen en het weer zelf inschatten. Maar het is een goede ontwikkeling om dit met data te onderbouwen en door te vertalen naar de juiste werkwijze. We verwachten veel van deze ontwikkelingen', zo sluit Schouten af.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie