GTH 2022: Leaf Reducer rekent efficiënt af met degenererende groenvoorziening

ARTIKEL

Bart Mullink, maandag 22 augustus 2022

222 sec

Mulchmachine GKB maakt eind aan bladruimen

Met de Leaf Reducer komt GKB tegemoet aan de behoefte om de verarming van de bodem in het openbare groen tegen te gaan. In plaats van te worden afgevoerd, valt het bladmateriaal als zeer fijne mulch terug op het gras.

De eerste vier Leaf Reducers die vorig jaar werden gebouwd, waren nog vooral bedoeld om er praktijkervaring mee op te doen. De bevindingen leidden tot een paar kleine aanpassingen in het definitieve ontwerp dat nu in productie is, zo verklaart Niels den Boer van GKB. 'De machines die we dit jaar produceren, zijn al bijna allemaal verkocht.'

Den Boer is ervan overtuigd dat de machine een schot in de roos is. Veel gemeenten worstelen met de flinke verarming van de bodem door de voortdurende afvoer van organisch materiaal. De schrale, humusarme bodem houdt weinig water meer vast, waardoor de toch al toenemende droogteproblemen nog sneller uit de hand lopen. Het gebruikelijke wegblazen, opzuigen en afvoeren van al het blad gaat bovendien in tegen de ambitie om duurzamer te gaan werken.

Het probleem is dat de gazons in de openbare groenvoorziening en op sportcomplexen er niet tegen kunnen als er langdurig een dik pak bladeren op ligt te composteren. 'De Leaf Reducer lost dit probleem op; het blad wordt in de machine fijngemalen en als moes achter de machine uitgestrooid. Daar verdwijnt het snel in de bodem. Het gehalte organische stof neemt zo toe en er komt nieuwe voeding beschikbaar.'

'Het blad wordt in de machine fijngemalen en als moes achter de machine uitgestrooid. Daar verdwijnt het snel in de bodem'

Economisch

De werkwijze is behalve circulair ook economisch, zo onderstreept hij. In plaats van drie typen werktuigen te gebruiken: bladblazers, zuigmachines en vrachtwagens die het materiaal afvoeren, en het vervolgens ook nog ergens moeten zien kwijt te raken, is er nog maar één machine nodig. 'Dat scheelt niet alleen een hoop uitlaatgassen; het werk is ook direct klaar.'
Met klepels schept de machine het blad op. Een turbine zorgt voor een luchtstroom waarmee het verder de machine in wordt gezogen. Die turbine werkt ook als een molen. Hierin vindt de eerste versnippering plaats. Daarna wordt het materiaal verder geblazen naar een hamermolen. Daar ondergaat het een tweede bewerking. Die hamermolen maakt er een zeer fijne moes van. 'Het is daarna bijna pap.' Dit materiaal gaat als mulch terug het veld op. De uitworp aan de achterkant is stuurbaar en kan afhankelijk van de locatie recht achteruit, naar links of naar rechts worden gedirigeerd. 'Zo kun je zorgen dat de mulch bijvoorbeeld niet op een fietspad terechtkomt.'

Demonstraties

De roep om een bladmulchmachine waarop de Leaf Reducer het antwoord is, kwam uit de gemeentelijke hoek. Om precies te zijn uit Rotterdam, dat in GKB een partij trof die de uitdaging om iets dergelijks te ontwikkelen wel wilde aangaan. De eerste vier machines die vorig jaar beschikbaar kwamen, zijn behalve voor het werk zelf ook regelmatig ingezet voor demonstraties. Mede hierdoor is volgens Den Boer de belangstelling onder gemeentes flink gegroeid. 'Tot in Duitsland toe. Dat is niet gek, want ook daar wordt het een steeds grotere uitdaging om het gras groen te houden.'

'Terugkeer humus in bodem is hard nodig, zonder redt gras het niet'

Hans van den Elzen van Elco Gemert hoorde dat een aantal gemeentes waarvoor dit bedrijf werkt er zelf over begonnen. De ontwikkeling van de Leaf Reducer door GKB was ze niet ontgaan. Dat was een goede reden, vond de groenaannemer, om zich te melden voor één van de eerste vier Leaf Reducers. Werk verzekerd.

Het is begrijpelijk dat gemeenten enthousiast reageren, want zo'n Leaf Reducer is een machine die tegelijk kwaliteit toevoegt en kosten bespaart, zo verklaart Van den Elzen. Dat laatste vooral doordat er geen blad meer hoeft te worden afgevoerd en verwerkt. 'Wat bovendien steeds lastiger wordt, omdat composteringsbedrijven vaak vinden dat ze al meer dan genoeg afval hebben.'

Het grootste voordeel van de bladmulchmachine is dat het openbare groen hierdoor weer toekomst krijgt, stelt hij. Zeker de Brabantse zandgronden zijn van nature al schraal en worden steeds schraler. 'Omdat we organisch materiaal afvoeren, neemt het voedings- en humusgehalte voortdurend af. Overal zie ik gazons achteruitgaan. Bomen onttrekken ook al water en voeding aan de bodem; daardoor blijft er voor het gras nog minder over. Het verdroogt snel en als het weer gaat regenen, groeit er alleen maar onkruid.'

'Verbetering van de bodem is een proces van jaren. Eigenlijk moet je over tien jaar nog eens gaan kijken'

Stimuleren

De teloorgang blijkt een drama in slow motion. Langzaam maar heel zeker wordt het steeds erger. Het schrikbeeld doemt op van gronden waar op zeker moment nauwelijks meer een grasveld kan bestaan. 'Als we de bodem vanaf nu weer gaan stimuleren met organische stof, kunnen we die ontwikkeling keren. Dan krijg je in de zomer minder verdroging, waardoor het gras langer heel blijft. Maar dit wordt wel een proces van jaren. Pas na drie tot vijf jaar kun je de resultaten beter zien. Eigenlijk moet je over tien jaar nog eens kijken.'

Drie gemeentes waarmee Elco Gemert een onderhoudscontract had, sloten een aanvullend urencontract voor de inzet van de nieuwe machine. 'Voorheen werden de bladeren opgezogen en afgevoerd. We hebben voor zulk werk zeven zuigwagens in bedrijf. Die zijn niet meer nodig op de plaatsen waar we met de Leaf Reducer komen.' Geen probleem, wat hem betreft: 'We hebben er toch werk zat voor; het komt heel goed uit.'

Overtroffen

Het bladmulchen gebeurt van oktober tot circa half december. 'Het is een beetje afhankelijk van het weer, wanneer het blad begint te vallen. In die periode mulchen we gemiddeld drie of vier keer.' Belangrijk is, zo onderstreept hij, dat het blad niet te lang blijft liggen, want dan verstikt het gras. Dat gold natuurlijk evengoed voor de werkwijze waarbij het blad werd afgevoerd. 'Die methode passen we in dezelfde gemeentes ook nog op veel plaatsen toe. Je kunt nu eenmaal niet alles in één keer anders doen. Het afgelopen jaar hebben we vooral veel geëxperimenteerd, gelukkig met goed resultaat. De verwachtingen die we ervan hadden zijn niet alleen waargemaakt, maar zelfs overtroffen.'

De aanpassingen die in het definitieve ontwerp zijn doorgevoerd, komen ook op de vier prototypes, die daarvoor even teruggaan de dealer. Van den Elsen was er vorig jaar ook al tevreden over, maar is blij met de verbeteringen. Die dienen vooral om de doorvoer van materiaal in de machine nog wat soepeler te laten verlopen, en bijvoorbeeld kans op verstopping door takjes die soms meekomen te verminderen. 'Hij staat op tijd klaar, dus zodra de blaadjes vallen, kunnen we beginnen. Met de aanpassingen zal het deze keer nog beter gaan, ook omdat wij hem intussen goed hebben leren kennen.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie