Whatsapp Facebook X LinkedIn Instagram RSS feed

Parken als ontmoetingsplek: groen helpt tegen eenzaamheid

NIEUWS
MARKT & ACTUEEL
Facebook Twitter Linkedin Whatsapp
Heleen Kommers, maandag 27 januari 2025
109 sec


Eenzaamheid is een groeiend probleem in Nederland, vooral onder jongeren. Ruim de helft van de volwassenen voelt zich weleens eenzaam, en voor 15 procent is dit gevoel zelfs ernstig, blijkt uit de Gezondheidsmonitor. Hoe kunnen we met stadsgroen bijdragen aan meer verbinding? Stedenbouwkundigen en onderzoekers zien kansen in zogenoemde 'derde plekken', zoals parken en buurtgroen, waar mensen laagdrempelig samenkomen.

Toegangspoort naar het Brasapark (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)
Toegangspoort naar het Brasapark (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)

Wat zijn derde plekken precies? Derde plekken zijn plekken buiten huis en werk waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Het concept, bedacht door de Amerikaanse socioloog Ray Oldenburg, omvat openbare en semi-openbare ruimtes zoals bibliotheken, cafés en parken. In deze ruimtes ontmoeten mensen elkaar in een ontspannen setting en ontstaat er interactie tussen verschillende achtergronden. Dit kan helpen om sociale eenzaamheid tegen te gaan, aldus onderzoekers.

Groen speelt hierin een belangrijke rol. Volgens de Amerikaanse stedenbouwkundige Susan Henderson zijn parken en andere vormen van openbaar groen bij uitstek geschikt als derde plek. Ze noemt deze plekken essentieel om mensen uit hun isolement te halen, mits ze goed worden ontworpen en ingericht.

Openbaar groen, mits goed worden ontworpen en ingericht, is essentieel om mensen uit hun isolement te halen

Groen met een functie

Niet elk park nodigt automatisch uit tot ontmoeting. Volgens Henderson moeten derde plekken actief worden 'geprogrammeerd'. Dit betekent dat activiteiten en functies worden toegevoegd om mensen te trekken. Denk aan een gemeenschapstuin waar buurtbewoners samen tuinieren, een park waar je een boek kunt lenen of een plek waar workshops en sportactiviteiten worden georganiseerd.


Een goed voorbeeld hiervan is het Brasa Park in Amsterdam Zuidoost. Dit park ligt op het dak van de A9 en biedt niet alleen groen, maar ook een plek waar bewoners samenkomen tijdens tuiniermiddagen en andere buurtactiviteiten. Ook de Voedseltuin in Rotterdam is een groene plek die sociale verbinding kan stimuleren: hier werken buurtbewoners samen in een gezamenlijke moestuin.

Sociale en duurzaamheidspilot, opening Brasapark (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)
Sociale en duurzaamheidspilot, opening Brasapark (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)
Vrouwen voelen zich vaak minder welkom voelen op openbare plekken dan mannen

Niet iedereen voelt zich thuis

Toch is niet elk park of iedere derde plek voor iedereen even toegankelijk. Onderzoek laat zien dat vrouwen zich vaak minder welkom voelen op openbare plekken dan mannen. Daarnaast spelen veiligheid, onderhoud en de sociaaleconomische situatie van een buurt een rol in hoe uitnodigend een plek is. Het creëren van groene derde plekken vraagt daarom om maatwerk en oog voor de behoeften van verschillende doelgroepen.


Om echt verschil te maken, moeten de derde plekken méér zijn dan een grasveld met bomen

Meer groen, meer verbinding

Stedelijk groen biedt veel voordelen: het zorgt voor verkoeling, stimuleert beweging en kan mensen bij elkaar brengen. De Rijksoverheid zet daarom in op meer groen in steden via het programma 'Groen in en om de stad'. Maar om echt verschil te maken, moeten deze plekken méér zijn dan een grasveld met bomen. Door groen slim te combineren met functies en activiteiten, kunnen we bijdragen aan een minder eenzame stad.


Groen biedt geen wondermiddel tegen eenzaamheid, maar het is wel een belangrijke schakel in de oplossing. We moeten niet alleen naar de inrichting van de openbare ruimte kijken, maar ook naar de kwaliteit van woningen, veiligheid en de samenhang in buurten. Pas dan kunnen derde plekken hun volledige potentie benutten.

Het creëren van groene derde plekken vraagt om maatwerk en oog voor de behoeften van verschillende doelgroepen

Brasapark, Amsterdam Zuidoost (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)
Brasapark, Amsterdam Zuidoost (Beeld: Sanne Couprie en gemeente Amsterdam)
Gemeente Amsterdam 37608
Gemeente Rotterdam
LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES
Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie

Meld je aan voor onze digitale nieuwsbrief.
AGENDA
Het GreenEvent Openbare ruimte: van grijs naar groen
donderdag 10 april 2025
t/m donderdag 10 april 2025
Jaarlijkse studiedagen van JUB Holland
dinsdag 15 april 2025
t/m donderdag 17 april 2025
Nationale Klimaat Vakbeurs 2025
woensdag 16 april 2025
t/m donderdag 17 april 2025
ReinigingsDemoDagen 2025
woensdag 14 mei 2025
t/m donderdag 15 mei 2025
Vakbeurs Openbare Ruimte België
donderdag 15 mei 2025

ONDERDELEN
Archief
Dossiers
Green Industry Profile
OVER ONS
Over ons
Duurzaamheid & NWST
Contact
Het team
ADVERTEREN EN ABONNEREN
Fysiek abonnement
Digitaal abonnement
Abonneren nieuwsbrief
Adverteren
Verschijningsdata
MEER
Redactionele spelregels
Algemene voorwaarden
Disclaimer
Privacy
Cookies
ONDERDELEN
OVER ONS
ADVERTEREN EN ABONNEREN
MEER