'Stadsbomen moeten groot en oud kunnen worden' |
|
|
|
|
| Karlijn Klei,
maandag 10 oktober 2022 |
 |
| 170 sec |
Met investeringsprogramma geeft Rotterdam bomen de ruimte
Niet alleen gebouwen bezweken vorige eeuw tijdens het bombardement van Rotterdam, ook van het groen bleef op de getroffen locaties weinig over. 'Rotterdam heeft dan ook relatief weinig grote, oude bomen', vertelt boombeheerder Jacco de Frel. Middels het investeringsprogramma Bomen voor groeiplaatsverbetering poogt de gemeente het oude bomenbestand uit te breiden.
Als het gaat om de positieve effecten van bomen, zijn het juist de grotere, oudere exemplaren die veel bijdragen. Zo slaan ze relatief veel meer CO2 op dan jonge aanplant, vangen ze meer fijnstof af, verkoelen ze meer, en zijn ze, als veelgebruikte woon- en schuilplek voor zowel dieren als vogels en insecten, gunstiger voor de biodiversiteit in de stad.
Potentie
Om de Rotterdamse kolossen-in-spé letterlijk de ruimte te geven zo groot mogelijk te worden, heeft de gemeente het investeringsprogramma Bomen opgezet. Voor het programma, dat in september 2021 startte, is voor de duur van twee jaar vijf miljoen euro vrijgemaakt. De eerste groeiplaatsen waarmee Stadsbeheer aan de slag ging, waren die van de 44 lindes aan de Maasboulevard. Inmiddels zijn er in totaal al zo’n 600 groeiplaatsen verbeterd.
Er zijn in Rotterdam meer bomen die de groeiplaatsverbetering kunnen gebruiken, dan er ruimte is (lees: tijd en budget) binnen het investeringsprogramma. ‘Dat betekent dat we een afweging moeten maken over waar we de middelen (als eerst) inzetten’, vertelt Jacco de Frel, boombeheerder bij de gemeente. De Frel is een van de mensen die bepaalt welke bomen onder handen genomen worden.
|
|
'Het investeringsprogramma richt zich vooral op bomen waarbij door verbetering van de groeiplaats de meeste positieve effecten gerealiseerd kunnen worden’
| |
|
Prioriteit
‘Het investeringsprogramma richt zich in eerste instantie vooral op bomen waarbij door verbetering van de groeiplaats de meeste positieve effecten gerealiseerd kunnen worden’, legt De Frel uit. ‘In de praktijk gaat het dus met name om bomen die in verharding staan, zoals langs een weg, op de stoep of op een plein, langs doorgaande wegen en in versteende stadswijken.’ Maar, zo nuanceert de boombeheerder, het kan ook gaan om bomen in bijvoorbeeld bermen of vergelijkbare locaties, die duidelijk in hun groei gestagneerd zijn en dus aanzienlijk zouden profiteren van groeiplaatsverbetering.
De gemeente heeft ook pragmatisch naar de groeiplaatsverbetering gekeken; ook het “laaghangend fruit” onder de bomen wordt zoveel mogelijk binnen het programma meegenomen. ‘Het investeringsbudget is er immers voor twee jaar’, legt De Frel uit. ‘Dus de projecten moeten binnen die tijdspanne uitgevoerd kunnen worden. Daarom nemen we ook locaties mee die wellicht iets minder “urgent” zijn, maar wel relatief eenvoudig zijn uit te voeren.’
Plan van aanpak
‘Als we van een boom hebben vastgesteld dat die zou kunnen profiteren van groeiplaatsverbetering, kijken we naar de ondergrond. Als er ruimte is, kan er groeiplaatsverbetering toegepast worden.’ Per boom (en situatie) verschilt het precieze plan van aanpak. ‘Na de nodige metingen, begint het meestal met het afgraven van de “slechte” grond’, vertelt De Frel. ‘Die kan heel erg verdicht zijn of bijvoorbeeld heel weinig voedingsstoffen hebben. Afhankelijk van de situatie en de behoefte van de boom op de locatie vergroten we de groeiplaats, vullen we die met nieuwe, goede grond en plaatsen we bijvoorbeeld een krattenconstructie, of in sommige gevallen een boombunker.’
|
|
'Afhankelijk van de situatie vergroten we de groeiplaats, vullen we die met goede grond en plaatsen we bijvoorbeeld een krattenconstructie of een boombunker’
| |
|
Structureel budget
Onder het investeringsprogramma is er budget voor twee jaar. Maar dat betekent niet dat de Rotterdamse bomen die eind volgend jaar - wanneer het programma ten einde komt - nog niet aan de beurt gekomen zijn, aan hun lot worden overgelaten. ‘Het investeringsbudget wordt omgezet in een structureel budget voor groeiplaatsverbetering van bomen’, vertelt De Frel. Behalve dat er dus ieder jaar geïnvesteerd wordt om de Rotterdamse bomen meer ruimte te geven, is een ander groot voordeel dat door een structureel budget de prioritering beter naar voren komt, legt De Frel uit. Ook de grote projecten, die langer zouden duren dan twee jaar, maar wel een gigantisch positief effect hebben, kunnen dan aangepakt worden.
Hoewel het nog even zal duren voor de effecten van het investeringsprogramma te zien zijn, heeft De Frel er goed vertrouwen in dat de massale groeiplaatsverbetering van de Rotterdamse stadsbomen zal helpen het oude bomenbestand uit te breiden. ‘Het hele uitvoeringstraject is gericht op de boom, zonder verstoring van andere werkzaamheden. Daardoor kan je een optimale groeiplek creëren.’
 | | Bij bomen langs de Slangenburgweg werden kratconstructies geplaatst |
|
|
'Niet lullen, maar poetsen, óók als het gaat om innoveren'
De noodzaak om Nederland op een duurzame, klimaat-adaptieve manier in te richten is hoog. En dat betekent vooral doén. Niet blijven hangen in oude gewoontes, geen 'ja maar we doen het al dertig jaar zo', maar de schouders eronder en veranderen. We moeten innoveren en nieuwe, slimmere, schonere manieren vinden om onze steden en omgeving duurzaam, natuur-inclusief en klimaatbestendig te maken.
In de reeks Proeftuin van de Duurzame Stad brengt vakblad Stad+Groen die experimenten en innovaties per gemeente voor het voetlicht. Het siert Rotterdam daarin het spits af te bijten. Een doel behalen kunnen de Rotterdammers immers wel: 'klauwen uit de mouwen', samen de schouders eronder en aanpakken.
Om alle artikelen uit Proeftuin van de Duurzame Stad te lezen, klik op het dossier onderaan de pagina.
|
| LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
|
 | |
Agribex 2025
|
woensdag 3 december 2025
t/m zondag 7 december 2025 |
|
|
|
|
|
|
|
