Jos Scholman gooit traditioneel maaibeheer op de schop in Amsterdam

ARTIKEL

BELEID & JURIDISCH

Fleur Dil, dinsdag 2 december 2025

110 sec

Amsterdam stuurt al jaren op ecologisch resultaat. En het werkt

Hoe maak je stedelijke percelen biodiverser op een manier die aantoonbaar werkt? Voor de gemeente Amsterdam nam Jos Scholman die uitdaging zes jaar geleden aan. Het resultaat: een zichtbare ecologische inhaalslag én een aanpak die laat zien wat er gebeurt als je beheer écht voor biodiversiteit laat werken.

Vrijwel het gehele wagenpark van Jos Scholman rijdt op groene waterstof

De basis van het project vormt de overeenkomst met de gemeente volgens het SLA-principe: een service level agreement waarin niet wordt voorgeschreven hoeveel keer er gemaaid moet worden, maar waarin ruimte zit om te sturen op ecologische kwaliteit. 'Die vrijheid maakt het verschil,' vertelt Rick van Laar, projectleider bij Jos Scholman. 'Door vanaf de nulmeting te kijken naar wat een perceel nodig heeft in plaats van wat het bestek vraagt, krijg je heel andere keuzes en resultaten. Dat vergt een nieuwe aanpak en het was soms dan ook even schakelen voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer.'

Van nulmeting naar natuurontwikkeling

Bij de start bracht Jos Scholman alle bermen, ruigtes, poelen, rietoevers, bosplantsoen en deels de watergangen in kaart. Die nulmeting vormde, nu zes jaar geleden, het uitgangspunt van het beheer. Tussentijdse metingen en de eindmonitoring tonen inmiddels een duidelijke stijging van de biodiversiteitswaarden.

Rick van Laar: 'Door vanaf de nulmeting te kijken naar wat een perceel nodig heeft in plaats van wat het bestek vraagt, krijg je heel andere keuzes en resultaten'

'Door variaties aan te brengen in grashoogtes, zoomvegetaties te ontwikkelen langs bosplantsoen en overjarig gras te laten staan, ontwikkel je micromilieus waarin meer én verschillende soorten kunnen leven,' vertelt Van Laar. 'Dat werkt. Zo hebben we significante stijgingen gemeten tijdens de eindmeting. In grote delen van het beheersgebied is een forse toename van plantensoorten en insecten, zoals bijen en vlinders, te zien.'

'In grote delen van het beheersgebied is een forse toename van plantensoorten en insecten, zoals bijen en vlinders, te zien'

Maaien op het moment dat het moet

Het grootste verschil met traditioneel onderhoud is het slimme maaibeheer. Geen vaste rondes meer, geen klepelbeheer dat de bodem verrijkt. Maar ecologisch maaibeheer volgens de sinusmethode: gefaseerd maaien en afvoeren, afgestemd op het moment waarop planten zijn uitgebloeid. 'Dat verschralen van de bodem is essentieel. Een voedselrijke bodem geeft weinig soorten.' Dit is wel een proces van tien jaar. 'In zes jaar kom je ver, maar pas daarna zie je het gebied echt opbloeien.'

'Wij weten inmiddels niet beter dan dat het grootste deel van onze machines op waterstof rijdt. Maar het is wel echt ons paradepaardje'

Waar de verschraling achterblijft, helpt het team de natuur een handje: verzamelde zaden van bijzondere soorten als orchideeën worden teruggebracht op kansarme plekken. 'Zo hebben we een eigen zadenbank opgebouwd met gebiedseigen soorten,' aldus Van Laar.

GeoVisia als digitale gids

Om dat proces in goede banen te leiden wordt niets aan het toeval overgelaten. Wekelijks lopen ecologen rondes door het gebied. Alle waarnemingen worden vastgelegd in GeoVisia, het GIS-platform waarin iedere medewerker werkt. 'Zo weten we precies waar bijzondere of invasieve soorten staan, maar ook welke fasering aangehouden moet worden en kunnen we daarop anticiperen.'

'Door variaties aan te brengen in grashoogtes en overjarig gras te laten staan, ontwikkel je micromilieus waarin meer én verschillende soorten kunnen leven'

Extra bijzonder is de bijna volledig emissieloze aanpak van het beheer. Tractors, maaiers en andere voertuigen draaien op groene waterstof, getankt bij het eigen tankstation in Nieuwegein en geproduceerd met de eigen elektrolyser. 'Wij weten inmiddels niet beter dan dat het grootste deel van onze machines op waterstof rijdt,' zegt Van Laar. 'Maar het is wel echt ons paradepaardje.'

Vooruitkijken

Het wachten is nu op de definitieve gunning van de nieuwe aanbesteding. 'We willen graag door,' zegt Van Laar. 'De resultaten laten al een stijgende lijn zien. Maar als we dit beheer mogen voortzetten, dan gaat deze vooruitgang pas écht zichtbaar worden.'

Aannemingsbedrijf Jos Sch...

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

tip de redactie